ΑΝΑΒΟΛΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕΧΡΙ ΝΕΩΤΕΡΑΣ
ανακοίνωση

Σε αυτή την σελίδα παρουσιάζουμε τις συναντήσεις μελών και φίλων του Σ.Ε.Α. για το Χειμώνα 2019/20.

Οι συναντήσεις μας πραγματοποιούνται τουλάχιστον μια φορά το μήνα (συνήθως την Κυριακή κοντά στην πανσέληνο στο Έναστρον βιβλιοκαφέ). Η σελίδα θα ανανεώνεται με πληροφορίες για τις ομιλίες ή όποιες άλλες αλλαγές ή προσθήκες:

• 1-3 Νοεμβρίου 2019 – Συμμετοχή στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας 2019 στο Βόλο: http://astrosynedrio2019.astronomos.gr/
• 10 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 18.00 – Γενική συνέλευση ΣΕΑ (μόνο για μέλη)
• 11 Νοεμβρίου 2019 , Παρατήρηση της Διάβασης του Ερμή
• 24 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 18.00 – Επαναληπτική Γενική συνέλευση ΣΕΑ (μόνο για μέλη)
• 15 Δεκεμβρίου 2019, 11:30 π.μ. Βιβλιοκαφέ ‘Εναστρον, Σόλωνος 101- Συνάντηση μελών και φίλων ΣΕΑ, Ομιλία του Γ.Κουντούρη : “Εξωηλιακοί πλανήτες-νεώτερες εξελίξεις”
• 12 Ιανουαρίου 2020,11:30 π.μ., Συνάντηση μελών και φίλων ΣΕΑ, Ομιλία Μ.Καρδάσης: “Πλανήτης Αφροδίτη: Παρατήρηση της Μορφολογίας και Δυναμικής της Ατμόσφαιρας από Ερασιτέχνες Αστρονόμους”, Βιβλιοκαφέ ‘Εναστρον, Σόλωνος 101.
• 26 Ιανουάριου 2020, 14.00 – Κοπή βασιλόπιτας – Εορταστική Συνάντηση μελών ΣΕΑ. περισσότερες πληροφορίες στο mailing list (μόνο για μέλη)
• 23 Φεβρουαρίου 2020 – Συνάντηση μελών και φίλων ΣΕΑ, 11:30 π.μ. Βιβλιοκαφέ ‘Εναστρον, Σόλωνος 101- “Μεταβλητό άστρο EE Κηφέα, Παρατήρηση έκλειψης 2020”,Παρουσίαση από Γ.Μαραβέλια / Ι.Στρίκη / Ε.Καρδάση
• 8 Μαρτίου 2020 – Συνάντηση μελών και φίλων ΣΕΑ, 11:30 π.μ. Βιβλιοκαφέ ‘Εναστρον, Σόλωνος 101, Ομιλία του Θ.Ευαγγελόπουλου : “Οι εκπληξεις του Μπετελγκέζ”
• 22 Μάρτιου 2020 – Ετήσια Γενική συνέλευση και εκλογές ΣΕΑ (μόνο για μέλη)

ΑΝΑΒΟΛΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕΧΡΙ ΝΕΩΤΕΡΑΣ
ανακοίνωση

Θα ανανεώνουμε την παρούσα σελίδα με τις ακριβείς ώρες και τόπους συνάντησης. Οποιαδήποτε επικοινωνία για τα μέλη του συλλόγου θα γίνεται αποκλειστικά από την λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Η εργασία αυτή παρουσιάστηκε στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας στη Θάσο (11 – 13 Οκτωβρίου 2013).

Η ανάγκη συνεργασίας Επαγγελματιών-Ερασιτεχνών στην παρατήρηση των αέριων γιγάντων

Eμμανουήλ Kαρδάσης, Γρηγόρης Μαραβέλιας, Απόστολος Χρήστου, Padma Yanamandra-Fisher, Glenn Orton, John H. Rogers, Michel Jacquesson, Marc Delcroix

Περίληψη
Η παρατήρηση των αέριων πλανητών είναι υψηλού επιστημονικού ενδιαφέροντος. Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν στόχοι των διαφόρων διαστημικών αποστολών, η ανάγκη για συνεχείς επίγειες παρατηρήσεις παραμένει. Οι ατμόσφαιρες τους παρουσιάζουν μια ιδιαίτερα δυναμική και ταχέως εξελισσόμενη συμπεριφορά όπου η διαθεσιμότητα των επαγγελματικών τηλεσκοπίων δεν είναι αρκετή για να τις παρακολουθήσει. Από την άλλη πλευρά, πολλοί ερασιτέχνες με μικρά τηλεσκόπια (με τυπικές διαμέτρους από 15-60 εκ) και επαρκή σύγχρονο εξοπλισμό και λογισμικό μπορούν να παρακολουθήσουν αυτές τις αλλαγές καθημερινά (εντός του εύρους 360-900 nm). Οι παρατηρήσεις τους και οι καταγραφές τους είναι συνεχείς και δεν είναι ασυνήθιστο να κινητοποιήσουν επαγγελματικές παρατηρήσεις σε περιπτώσεις εξαιρετικά σπάνιων και σημαντικών γεγονότων.

Οι ερασιτέχνες είναι σε θέση να καταγράφουν τη δομή και την εξέλιξη των ατμοσφαιρικών χαρακτηριστικών, όπως διαταραχές μεγάλης κλίμακας, δίνες, καταιγίδες και πολλά άλλα φαινόμενα. Η φωτομετρική παρακολούθηση αστρικών αποκρύψεων από τους πλανήτες μπορεί να αποκαλύψει χωρικές/χρονικές ατμοσφαιρικές διαφοροποιήσεις. Επιπλέον, η συνεχής ερασιτεχνική παρακολούθηση οδήγησε στην ανακάλυψη προσκρούσεων μετεωροειδών (fireballs) στην ατμόσφαιρα του Δία, οι οποίες παρέχουν πληροφορίες όχι μόνο για την βαρυτική επίδραση του πλανήτη αλλά και για τις ιδιότητες των προσκρουόντων σωμάτων.

Έτσι, ο συντονισμός και η επικοινωνία μεταξύ των επαγγελματιών και των ερασιτεχνών κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Παρουσιάζουμε παραδείγματα τέτοιων συνεργασιών όπου: α) οργανώνουν συστηματικές παρατηρήσεις και βάσεις δεδομένων σε διαφορετικά μήκη κύματος, β) εξετάζουν τη μεταβλητότητα των ατμοσφαιρικών χαρακτηριστικών του Δία (ομάδα JUPOS) και του Κρόνου, γ) παρέχουν με βάση επαγγελματικές και κυρίως ερασιτεχνικές παρατηρήσεις από τη Γη, την αναγκαία χωρική και χρονική ανάλυση των χαρακτηριστικών που θα παρατηρηθούν από την αποστολή Juno, δ) διερευνούν τις βίντεο-παρατηρήσεις του Δία για να ανιχνεύσουν προσκρούσεις μικρών αντικειμένων, ε) οργανώνουν εκστρατείες παρατήρησης αποκρύψεων.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο της εργασίας (αρχείο .pdf).

Μπορείτε επίσης να παρακολουθήσετε την παρουσίαση εδώ:

Στα πλαίσια του 9ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (Σπάρτη 9-11 Οκτωβρίου, 2015) παρουσιάσαμε τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας από παρατηρήσεις των μελών του ΣΕΑ στο σύστημα ΕΕ Κηφέα, κατά την διάρκεια της έκλειψής του 2014.

Τίτλος: “Καμπύλη φωτός του ΕΕ Κηφέα από την έκλειψη του 2014”

Συγγραφείς: Γ. Μαραβέλιας, Ε. Βουρλιώτης, Κ. Μαρούδα, Ε. Καρδάσης, Ι.-Μ. Στρίκης

Περίληψη: “Το ΕΕ Κηφέα αποτελεί ένα εκλειπτικό σύστημα με περίοδο περίπου 5.5 ετών, με την έκλειψη να προκαλείται από ένα αινιγματικό αντικείμενο με τη μορφή δίσκου. Η τελευταία του έκλειψη τον Αύγουστο του 2014 αποτέλεσε μια ακόμη ευκαιρία για διερεύνηση των ιδιοτήτων του. Παρουσιάζουμε τις ψηφιακές (CCD) φωτομετρικές παρατηρήσεις στο φωτομετρικό φίλτρο (V), που μας επιτρέπουν να παράγουμε την καμπύλη φωτός κατά την διάρκεια της έκλειψης του 2014. Από την ανάλυσή μας προκύπτει ότι η έκλειψη κράτησε συνολικά 40 ± 3 μέρες ξεκινώντας στις 30 Ιουλίου 2014. Το σύστημα παρουσιάζει μια συνολική απώλεια 0.655 ± 0.025 mag από την μέση τιμή 10.826 mag που βρίσκουμε εκτός έκλειψης. Παρατηρούμε επίσης το σχηματισμό ενός πλατό στο ελάχιστο της έκλειψης (11.481 mag) της τάξης των 5 ημερών, με κέντρο τις 23 Αυγούστου 2014. Συζητάμε περαιτέρω τα αποτελέσματά μας καθώς και την μορφή της ασύμμετρης καμπύλης φωτός σε σχέση με τις προηγούμενες εκλείψεις.”

Καμπύλη φωτός του ΕΕ Κηφέα κατά την διάρκεια της έκλειψης του 2014.

Ολόκληρο το κείμενο της εργασίας (pdf)

Κατά την διάρκεια του 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (Αλεξανδρούπολη, Σεπ 25-27, 2009) παρουσιάστηκε (σε μορφή αφίσας) η εργασία:

Ολικές Εκλείψεις Ηλίου 2006-2008-2009

Στρίκης Ιάκωβος Μάριος, Χασιώτης Ηλίας, Πιζάνιας Μάριος

Η αφίσα αποτελεί μια σύνοψη των παρατηρήσεων και των αποτελεσμάτων από συνεργασίες επαγγελματιών και ερασιτεχνών.

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.

Τα γεγονότα και η αποτίμηση.

(Πάτρα – 5-7/10/2007)

Ιάκωβος Μάριος Στρίκης

Ε. Μία ημέρα με έναν Μεγάλο Αστροφωτογράφο.

Εικόνα 1: 1) Ο συγγραφέας (δεξιά) με τον Stefan Seip (μέση) και έναν φίλο. 2) Με τους Thierry Legault και Stefan Seip…ένας αστερισμός αστροφωτογράφων. 3) Ο Stefan Seip … επί το έργον!

Μερικές ημέρες πριν την έναρξη του 5^ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας μου έγινε ένα ευχάριστο τηλεφώνημα στο κινητό. Όλος έκπληξη άκουσα την φωνή του κ. Παπαλάμπρου, ο οποίος γεμάτος δισταγμό με ρώτησε αν μπορώ να κάνω μια αγγαρεία για το συνέδριο. Η αγγαρεία ήταν να παραλάβω από το αεροδρόμιο τον έναν από τους καλεσμένους μας ομιλητές τον Stefan Seip, έναν από τους μεγαλύτερους αστροφωτογράφους του χώρου και να τον οδηγήσω στην Πάτρα όπου θα γινόταν το συνέδριο. Η απάντηση μου δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από ένα ΝΑΙ όλο χαρά, θα περνούσα σχεδόν τέσσερις μέρες με τον Stefan.

Η μεγάλη μέρα έφτασε, φτάνουμε στο αεροδρόμιο για να παραλάβουμε τον Stefan. Έξω από τις ‘Αφίξεις’ άρχισε να μας λούζει ένας κρύος ιδρώτας για το τι θα αντικρίσουμε. Ο χειρότερος μας φόβος ήταν ο έξης: Σκεπτόμασταν τι θα γινόταν αν ο Stefan ήταν ένας γέρος σοβαρός με κουστούμι και γραβάτα – σωστή παγοκολόνα. Η αγωνία μεγάλωνε καθώς η ώρα έφτανε στο σημείο 00:00 όπου θα έβγαινε από τις αφίξεις. Η ώρα έφτασε και το θέαμα ήταν ένας νεαρός μελαχρινός που μέσα στην τρελή χαρά μας χαιρετούσε από μακριά όταν διάβασε το όνομα του στην ταμπέλα που είχαμε στα χέρια μας.

Μόλις τον χαιρετήσαμε (στα γερμανικά) και του συστηθήκαμε τον ρωτήσαμε αν ήθελε πριν ξεκινήσουμε να πιούμε πρώτα έναν καφέ στο αεροδρόμιο να χαλαρώσει από το ταξίδι. Καθίσαμε λοιπόν και χαλαρώνοντας προσπαθήσαμε να σπάσουμε τον πάγο, τελικά δεν χρειάστηκε καθώς ο ίδιος ήταν ομιλητικότατος και φιλικότατος απέναντι μας ρωτώντας μας διάφορες πληροφορίες για την Ελλάδα και για το συνέδριο.

Το ταξίδι για την Πάτρα ξεκίνησε 20 λεπτά περίπου αργότερα με εμένα και τον Stefan στο πίσω κάθισμα να συζητάμε για την Στουτγάρδη και την Αστροφωτογραφία μέσα από τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Αίσθηση μου προκάλεσαν δυο γεγονότα που μου ανέφερε για την πόλη του, το ένα ήταν ότι συνολικά μέσα στον χρόνο οι ωφέλιμες νύχτες παρατήρησης (χωρίς δηλαδή σύννεφα) είναι κατά μέσο όρο 40. Ενώ το δεύτερο είναι ότι πριν από περίπου δυο χρόνια, μετά από μια τεράστια καταιγίδα που σάρωσε την πόλη του για περίπου μισή ώρα η διαύγεια του ουρανού αυξήθηκε τόσο ώστε παρά την όλη φωτορύπανση έγινε ορατός όλος μας ο γαλαξίας και μάλιστα μέχρι τις 10 μοίρες από τον ορίζοντα.

Μετά από δυόμιση ώρες ταξίδι φτάνουμε επιτέλους στο προάστιο της Πάτρας, Ρίο, με μια σύντομη στάση στο πανεπιστήμιο, για μια σύντομη επαφή με την οργανωτική επιτροπή και αμέσως μετά για φαγητό. Τι πιο κοινό στην Ελλάδα από τα σουβλάκια, όταν ήρθε η ώρα να παραγγείλουμε ο Stefan δήλωσε τυφλή εμπιστοσύνη σε εμένα για το θέμα του φαγητού, δεν ήξερε όμως τι θα του επιφύλασσε η μοίρα. Μια μερίδα γύρος ήταν αρκετή για να καταλάβει ότι βρισκόταν στον παράδεισο και ότι τελικά ήταν περισσότερο Έλληνας παρά Γερμανός. Όταν την είδε μπροστά του γεμάτος έκπληξη, δήλωσε πως μάλλον κάτι δεν πήγαινε καλά με το φαΐ του καθώς αυτή ήταν διπλή μερίδα και ότι αποκλείεται να την φάει.

Κατά την διάρκεια του γεύματος συζητήσαμε αρκετά ενδιαφέροντα πάνω στην Αστροφωτογραφία με D–SLR μηχανές και τις διαφορές τους με το κλασικό φιλμ, καθώς επίσης για την λήψη και την επεξεργασία τους στον Η/Υ.

Μετά λοιπόν από μια… “Συνεδριακή ημέρα” αρκετές μπύρες αλλά και μπόλικα Ελληνικά εδέσματα (γύρο και τζατζίκι) ήρθε η ώρα για το καληνύχτα, φτάνοντας στο ξενοδοχείο δώσαμε ένα ραντεβού για την επόμενη ημέρα το μεσημέρι, ούτε όμως από εκεί έλειπε το Ελληνικό στοιχείο καθώς όταν τον ρωτήσαμε τι ώρα θα ήθελε να τον συναντήσουμε, εκείνος μας απάντησε με την έξης φράση: “Νομίζω ότι κάπου στις 2 μμ. θα ήταν καλά αλλά αν αργήσω και λίγο μην παραξενευτείτε εξάλλου εδώ στην Ελλάδα δεν έχετε και την τέλεια φήμη όσον αφορά τα ραντεβού σας.”

Μια υπέροχη μέρα είχε έρθει στο τέλος της αλλά η γνωριμία μας με τον Stefan δεν έμεινε εκεί καθώς τις επόμενες ημέρες συνεχίσαμε τις απίστευτες συζητήσεις που είχαν να κάνουν κυρίως με την Αστρονομία αλλά και όχι μόνο. Μετά το συνέδριο, ο Stefan δήλωσε πως λυπάται που φεύγει από την Ελλάδα αλλά οι υποχρεώσεις του αυτήν την φορά έβαζαν ένα αναγκαστικό όριο στην επίσκεψή του. Σύντομα όμως, θα επιστρέψει για μια εφ’ όλης της ύλης ξενάγηση κυρίως στην κουζίνα και τα έθιμα μας. Το ραντεβού λοιπόν ανανεώθηκε για το καλοκαίρι!

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.

Τα γεγονότα και η αποτίμηση.

(Πάτρα – 5-7/10/2007)

Ιάκωβος Μάριος Στρίκης

Δ. Δύο ώρες παρουσιάζοντας την Ηλιακή παρατήρηση στο Workshop του 5^ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (Π.Σ.Ε.Α).

Εικόνα 1: Μία χαρακτηριστική εικόνα από την παρουσίαση του θέματος της Ηλιακής παρατήρησης στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Αρκετά χρόνια τώρα ονειρευόμασταν συνέδρια που όχι μόνο θα περιείχαν τις κλασσικές παρουσιάσεις ενός συνεδρίου αλλά και μια πιο προχωρημένη μορφή με τα γνωστά από τα συνέδρια του εξωτερικού WORKSHOP. Δυο χρόνια πριν, στο 4^ο Π.Σ.Ε.Α. κατά την διάρκεια της καθιερωμένης συνέλευσης των Δ.Σ οι εκπρόσωποι του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (Σ.Ε.Α) είχαν προτείνει την δημιουργία αυτών για τα επόμενα συνέδρια καθώς θεωρήσαμε πως κάτι τέτοιο θα ήταν η φυσική εξέλιξη ενός τέτοιου θεσμού.

Δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί κάτι λιγότερο παρά συγχαρητήρια στην διοργανωτική επιτροπή του συνεδρίου για αυτήν την τομή, καθώς τα workshop έγιναν πραγματικότητα.

Ο συγγραφέας λοιπόν, κλήθηκε να συμμετάσχει ώστε έτσι να μεταφέρει την εμπειρία του λόγω της συστηματικής ενασχόλησής του με το αντικείμενο και να παρουσιάσει σε ερασιτέχνες αστρονόμους το πόσο εφικτή αλλά και χρήσιμη είναι η παρατήρηση με πενιχρό εξοπλισμό.

Η εμπειρία ήταν απίστευτη καθώς υιοθετήθηκε η τεχνική του…”πηγαδιού” για την μεταφορά των εμπειριών στους συναδέλφους ερασιτέχνες. Η τεχνική αυτή βασίζεται στην πολύ απλή λογική που λέει πως ότι γίνεται στην διάρκεια ενός διαλείμματος αυτό μεταφέρεται και μέσα στην αίθουσα που διεξάγεται και το workshop. Έτσι λοιπόν πέρασαν δυο ώρες συζήτησης με τους παριστάμενους όσον αφορά την δική τους εμπειρία επάνω στην Ηλιακή Παρατήρηση, το πόσο επηρεάζει ο Ήλιος την ζωή πάνω στον πλανήτη Γη αλλά και σε ποίους τομείς οι ερασιτέχνες μπορούν να συμβάλουν στην επιστημονική γνώση.

Ο γράφων πιστεύει πως ο μόνος τρόπος για να διαπιστωθεί το ποσοστό επιτυχίας των workshop είναι η αναμονή ώστε να φανεί το πόσοι από τους συμμετέχοντες θα ασχοληθούν πραγματικά με το αντικείμενο για το οποίο πληροφορήθηκαν κατά διάρκεια τους.

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.

Τα γεγονότα και η αποτίμηση.

(Πάτρα – 5-7/10/2007)

Γ. Η Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2007 και …συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους.

Καρδάσης Μάνος – Μαραβέλιας Γρηγόρης – Στέλλας Ιάκωβος

Ομιλίες Κυριακής 7ης Οκτ. 2007.

1. Ροσσολάτος Αντώνιος – Ζωντανή παρατήρηση του σύμπαντος μέσω internet.

Εικόνα 1: Ο Αντώνης Ροσσολάτος παρουσιάζει το πρωτοποριακό σχέδιό του. (φωτ. Μάνος Καρδάσης – Ένθετη: Ιάκωβος Στρίκης)

Η ομιλία αυτή αφορούσε την παρουσίαση ενός ρομποτικού τηλεσκοπίου διαμέτρου 14″ εξοπλισμένο με CCD κάμερα, το οποίο έχει στηθεί έτσι ώστε να επιτρέπει την πρόσβαση μέσω δικτύου. Αποτελεί μια πρωτότυπη ιδέα λειτουργίας ενός ιδιόκτητου αστεροσκοπείου με δυνατότητα χρήσης από απόσταση και από άλλους που πιθανά δεν διαθέτουν κάποιο αστρονομικό όργανο. Πολύ καλή παρουσίαση του θέματος και με πολλές προοπτικές εξέλιξης.

2. Μαυρομμάτης Κωνσταντίνος – Μικρό χρονικό της διαστημικής εποχής μας. Τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι.

Δυστυχώς η συγκεκριμένη ομιλία δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί λόγω της απόλυτα δικαιολογημένης, απουσίας του ομιλητή.

3. Καραγκιοζίδης Πολυχρόνης – Επιστήμη και παραεπιστήμη – Τεκμηρίωση με αναφορά στο έργο του Κέπλερ.

Εικόνα 2: Η παρουσίαση του εξαιρετικά ενδιαφέροντος αυτού θέματος. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα της επιστήμης αποτελεί ο ίδιος ο ορισμός της, δηλαδή το τι είναι η επιστήμη. Ο ομιλητής παρουσίασε το κεφαλαιώδες αυτό ερώτημα διατυπώνοντας και ένα ορισμό του τι είναι επιστήμη μέσα από τους προβληματισμούς, τις αντιφάσεις και τις ανησυχίες της ζωής του Κέπλερ. Μια καλή και ισορροπημένη παρουσίαση του θέματος με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Από τις ομιλίες που κέντρισαν το κοινό και τον… χρόνο.

4. Βέργος Ιωάννης – Η αστρονομική σχέση των πυραμίδων.

Ούτε η συγκεκριμένη ομιλία πραγματοποιήθηκε τελικά για άγνωστους λόγους.

5. Κουλουμβάκος Αθανάσιος – Μέθοδοι προσδιορισμού του 11ετούς ηλιακού κύκλου και άλλων περιοδικοτήτων με τη χρήση υπολογιστικού προγράμματος (matlab).

Εικόνα 3: Η πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση του κ. Κουλουμβάκου. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Παρουσίαση μιας μεθοδολογίας υπολογισμού περιοδικοτήτων στον ενδεκαετή Ηλιακό κύκλο χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις από μεγάλες βάσεις δεδομένων. Η επεξεργασία και η δοκιμή των αλγορίθμων έδειξε ότι το πρόγραμμα λειτουργεί σωστά, ώστε να είναι χρήσιμο για μελέτη και άλλων περιοδικών φαινομένων. Αν και τεχνικό το θέμα παρουσιάστηκε επαρκώς και απόλυτα κατανοητά.

6. Τομπουλίδης Χαρίτων – Το χρώμα των αστεριών και οι μαθητές του νηπιαγωγείου και του δημοτικού.

Εικόνα 4: Η ομιλία του κ. Τομπουλίδη. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Μια ομιλία – παρουσίαση του εκπαιδευτικού έργου του ομιλητή με τα παιδιά του νηπιαγωγείου και του δημοτικού. Δράσεις και ομιλίες για τα θέματα της αστρονομίας με τρόπο προσιτό και ενδιαφέροντα για τους μικρούς μαθητές. Τέτοιες παρουσιάσεις είναι σημαντικές μια και εκπαιδεύουν τα παιδιά στα θέματα της αστρονομίας και κατ’ επέκταση εκκολάπτουν την καινούργια γενιά των ερασιτεχνών και όχι μόνο αστρονόμων.

7. Στέλλας Ν. Ιάκωβος – Ο ρυθμός μείωσης της νότιας πολικής επικάλυψης του πλανήτη Άρη κατά την διάρκεια των περιηλιακών αντιθέσεων 2003και 2005 και η σχέση αυτού με τα στοιχεία του παρελθόντος.

Εικόνα 5: Η παρουσίαση του θέματος που αφορούσε την συρρίκνωση της Νότιας Πολικής Επικάλυψης του πλανήτη Άρη. (φωτ. Μάνος Καρδάσης – Ένθετη: Ιάκωβος Στρίκης)

Το θέμα της ομιλίας ήταν ρυθμός συρρίκνωσης της Νότιας Πολικής Επικάλυψης του Άρη, από παρατηρήσεις Ελλήνων ερασιτεχνών. Παρουσιάστηκε με μεγάλη σαφήνεια (αν και δύσκολο θέμα) η μεθοδολογία της ανάλυσης και τα αποτελέσματα. Η εργασία αυτή αποτελεί δείγμα της μελέτης που μπορεί να πραγματοποιηθεί από τους σημερινούς ερασιτέχνες αστρονόμους με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας. Ωστόσο πρέπει να τονισθεί ότι ιδιαίτερη προσπάθεια πρέπει να καταβληθεί για την δημιουργία μιας εικόνας – παρατήρησης και ακόμη περισσότερο για την εκπόνηση μιας ανάλογης εργασίας.

8. Χουϊνάβας Ιωάννης – Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στην ερασιτεχνική αστρονομία.

Εικόνα 6: Ο Ιωάννης Χουϊνάβας παρουσιάζοντας το θέμα του. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Αναφορικά, παρουσίαση των εφαρμογών στην αστρονομία των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Ένας φόρος τιμής σε ένα εργαλείο που πια έγινε και στην αστρονομία η…προέκταση των αισθητηρίων μας.

9. Νικολουδάκης Νικόλαος – Σταθμός παρατήρησης διαττόντων αστέρων “Fire in the sky“.

Εικόνα 7: Το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα της παρατήρησης των διαττόντων από τον κ. Νικολουδάκη.
(φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα παρατήρησης διαττόντων με βίντεο που δίνει την δυνατότητα καταγραφής πολλών στοιχείων τους. Έγινε μια προσπάθεια παρουσίασης του συστήματος καταγραφής και επίδειξης κάποιων αποτελεσμάτων αλλά τεχνικά προβλήματα εμπόδισαν την ομαλή διεξαγωγή της σε κάποια σημεία, με αποτέλεσμα να υπάρξουν κάποια κενά. Ωστόσο αποτελεί μία διάταξη που με την κατάλληλη βελτίωση μπορεί να αποδώσει πολλά στον χώρο της παρατήρησης διαττόντων.

10. Καραγκιοζίδης Πολυχρόνης – Φωτορύπανση – επιπτώσεις στο οικοσύστημα και την οικονομία.

Εικόνα 8: Η παρουσίαση του θέματος της φωτορύπανσης. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Εμπεριστατωμένη παρουσίαση επάνω σε αυτό το κεφαλαιώδες θέμα. Ο ομιλητής έχοντας ερευνήσει το θέμα επαρκώς προχώρησε σε μία τεκμηρίωση η οποία για πρώτη φορά μάλλον τοποθετεί αυτό το σοβαρότατο ζήτημα, ποιότητας ζωής εν τέλει, στην σωστή του βάση. Μία πολύ ενδιαφέρουσα τοποθέτηση.

11. Βούλγαρης Αριστείδης – Η φασματοσκοπική ανάλυση της φωτορύπανσης.

Εικόνα 9: Ο Αριστείδης Βούλγαρης κατά την διάρκεια της παρουσίασής του. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Πολύ σημαντική ομιλία σε συμπληρωματική τροχιά με την προηγούμενη και ο ομιλητής με το γνωστό γλαφυρό του ύφος αλλά και με γνώση του θέματος κατάφερε να προβληματίσει το ακροατήριο και να θέσει τα ερωτήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.

12. Μουσσάς Ξενοφώντας – Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων.

Εικόνα 10: Ο καθηγητής κ. Μουσσάς καταθέτοντας τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με τον υπολογιστή των Αντικυθήρων. (φωτ. Μάνος Καρδάσης – Ένθετη: Ιάκωβος Στρίκης)

Η συγκεκριμένη παρουσίαση ήταν μία από τις αποκαλύψεις αυτού του συνεδρίου!

Ο ομιλών, δάσκαλος, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Αθηνών, μέσα στο χρονικό διάστημα που διήρκεσε η ομιλία του, μας ταξίδεψε στα, από πολλούς ακόμη, ανεξερεύνητα τοπία της επιστήμης της αρχαιότητας. Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, βρίσκεται εδώ και καιρό υπό την επιστημονική εποπτεία του κ. Μουσσά, όπως και αυτής του κ. Ιωάννη Σειραδάκη, καθηγητή του Α.Π.Θ!

Μπορούμε να είμαστε σίγουροι, ότι το μυστήριο που καλύπτει αυτόν τον απίστευτο μηχανισμό του 2^ου Π.Χ αιώνα αρχίζει να υποχωρεί μπροστά σε έναν επιτυχημένο συνδυασμό τεχνολογίας και επιστήμης και κυρίως την ευφυή εφαρμογή τους από τους δύο εξαίρετους επιστήμονες που προαναφέραμε.

Δεν θα έπρεπε όμως να παραλείψουμε να αναφερθούμε σε ένα από τα κυριότερα κομμάτια ενός συνεδρίου, τις συναντήσεις! Είχαμε την ευκαιρία και την χαρά να συναντήσουμε και πάλι φίλους και συνεργάτες από την Πανελλήνια οικογένεια της Ερασιτεχνικής Αστρονομίας και όχι μόνο.

Η επόμενη εικόνα είναι αφιερωμένη σε αυτές τις συναντήσεις.

Στις συναντήσεις με…αξιοσημείωτους ανθρώπους.

Εικόνα 11: Οι συναντήσεις του Σ.Ε.Α με αξιοσημείωτους ανθρώπους. 1) Ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας και φίλοι μπροστά από τα εκθέματα των μελών του Συλλόγου μας. Από αριστερά προς τα δεξιά: Ιάκωβος Στρίκης, Τζιοβάννι Παλμιέρι και Σοφία Λεμονή, Κωνσταντίνος Εμανουηλίδης, Γρηγόρης Μαραβέλιας, Λίνα Τσουκάπα, Γιώργος Πιστικούδης, Ιάκωβος Στέλλας, Αντωνία Κονταξή, Μάνος Καρδάσης, Δημήτρης Στουραίτης, Frederick N. Ley. (φωτ. Frederick N. Ley) 2-3) Η συνάντησή μας με τον κ. Ιωάννη Σειραδάκη (καθ. Α.Π.Θ) είναι πάντοτε έναυσμα για πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις και ανταλλαγές απόψεων. Αυτήν την φορά είχαμε την εξαιρετική ευκαιρία να γνωρίσουμε επίσης τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ξενοφώντα Μουσσά [δεξιά στην εικόνα (3)]. (φωτ. Μάνος Καρδάσης) 4) Η συνάντηση του προέδρου του Συλλόγου μας Γρηγόρη Μαραβέλια με τον φίλο μας και μέλος του Σ.Ε.Α και του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας (Ο.Φ.Α) Γιώργο Πιστικούδη. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης) 5) Ο εξαίρετος αστροφωτογράφος Γιώργος Ταρσούδης. (φωτ. Μάνος Καρδάσης) 6) Η συνάντηση με τον φίλο μας Δημήτρη Πρασσόπουλο Πρόεδρο του Σ.Ε.Α.Θ. (φωτ. Μάνος Καρδάσης.)

Εικόνα 12: Η εκπληκτική ομάδα, στην οποία οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ για την διοργάνωση του καλύτερου ίσως συνεδρίου από την ίδρυση του θεσμού. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.

Τα γεγονότα και η αποτίμηση.

(Πάτρα – 5-7/10/2007)

Καρδάσης Μάνος – Μαραβέλιας Γρηγόρης – Στέλλας Ιάκωβος

Β. Οι Εισηγήσεις του Σαββάτου 6 Οκτωβρίου 2007.

1. Ηροδότου Κωνσταντίνος – Το βλέμμα και το κοίτασμα. Η ιστορική εκλειπτική της ουράνιας παρατήρησης.

Εικόνα 1: Ο Κωνσταντίνος Ηροδότου, η φιλοσοφία συναντά την αστρονομία! (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Ο κ. Κωνσταντίνος Ηροδότου, πιστός στην διαδικασία της εσωτερικής θεώρησης με βαθιές ποιητικές ρίζες και φιλοσοφική οξύνοια, μας έκανε και αυτήν την φορά ένα πολύτιμο δώρο, αντιστρέφοντας την φορά του τηλεσκοπίου, αφυπνίζοντάς μας ως προς την απόλυτο τιμή του… “παρατηρείν” ως διαδικασία του…”ειδέναι”. Αναμένουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον την συνέχεια.

2. Πιερράτος Θεόδωρος – Μία πρόταση καινοτόμου διδακτικής προσέγγισης της αστρονομίας σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου, μέσα από σχολικά προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Εικόνα 2: Ο εκπαιδευτικός κ. Πιερράτος στο βήμα. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Η συγκεκριμένη ομιλία αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τι μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα σχολείο αν υπάρχει μεράκι και αγάπη για μάθηση από την πλευρά των μαθητών και για αυτήν καθ’ αυτήν την εκπαίδευση από την πλευρά των καθηγητών. Στην συγκεκριμένη περίπτωση αναπτύχθηκαν διάφορα θέματα παρατηρησιακού, μάλιστα, ενδιαφέροντος (με συμμετοχή στις παρατηρήσεις των ίδιων των μαθητών), που διδάσκουν τόσο έννοιες της Αστρονομίας όσο και εφαρμογές αυτών στο ευαίσθητο θέμα του Περιβάλλοντος. Αποτελεί ένα παράδειγμα άξιο προς μίμηση.

3. Πανίτσας Κυριάκος – Μελέτη και κατασκευή συστήματος μέτρησης ατμοσφαιρικών παραμέτρων που επηρεάζουν τη διενέργεια αστρονομικών παρατηρήσεων και μετρήσεων.

Εικόνα 3: Ο ομιλητής κατά την διάρκεια της παρουσίασης. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Πρόκειται για μια τεχνική παρουσίαση μελέτης και κατασκευής ενός μετεωρολογικού σταθμού, που σε πρώτο στάδιο δείχνει να λειτουργεί επαρκώς αλλά προφανώς απαιτείται περαιτέρω εργασία για να βαθμονομηθεί και να αυτοματοποιηθεί. Χρήσιμη προσθήκη μια και οι μετεωρολογικές συνθήκες είναι αυτές που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις αστρονομικές παρατηρήσεις.

4. Γιαννακόπουλος Νίκος – Προσομοιωτής ουράνιου θόλου.

Εικόνα 4: Η παρουσίαση της εντυπωσιακής κατασκευής – διάταξης, προσομοιωτή ουρανίου θόλου. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Ένα ακόμη παράδειγμα ενεργής διδασκαλίας που στοχεύει στην μελέτη φαινομένων καθώς και την κατασκευή. Πρόκειται για μια πρωτότυπη διάταξη η οποία παρακολουθεί την διαδρομή του Ηλίου στον Ουρανό.

5. Βούλγαρης Αριστείδης – Πειραματικές διατάξεις και παρατηρήσεις κατά την διάρκεια της ολικής έκλειψης Ηλίου στις 29 Μαρτίου 2006 στο Καστελόριζο.

Εικόνα 5: Η χαρακτηριστική φιγούρα του Άρη Βούλγαρη…επί το έργον. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Ο ομιλητής παρουσίασε την θεωρία και την κατασκευή διατάξεων που χρησιμοποίησε για να φωτογραφίσει τον Ήλιο σε συγκεκριμένα μήκη κύματος όπως την γραμμή του Σιδήρου ΧΙV – Fe 14, την Xρωμόσφαιρα, ολικό φως. Πέρα από την χρησιμότητα αυτών των εικόνων η οποία ομολογουμένως είναι επιστημονικά αξιοσημείωτη δεν θα έπρεπε να παραβλέψουμε την μεγάλη εμπειρία του ομιλητή, στην κατασκευή επιστημονικών οργάνων παρατήρησης.

6. Στρίκης Ιάκωβος-Μάριος – Καστελόριζο-Λιβύη 2006, υψηλής ανάλυσης λευκό φως, η δομή του στέμματος και η συσχέτιση με τις παρατηρήσεις σιδήρου (Fe), ηλίου (He).

Εικόνα 6: O Ιάκωβος Στρίκης κατά την διάρκεια της ανακοίνωσής του. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων από την ανάλυση των παρατηρήσεων ερασιτεχνών σε συνδυασμό με αυτά της διαστημοσυσκευής “S.O.H.O.” από την ολική έκλειψη Ηλίου του 2006. Η συγκεκριμένη ομιλία απαιτούσε μια πρότερη εξοικείωση με το αντικείμενο που διαπραγματευόταν, ενώ παράλληλα μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα σαν παράδειγμα για το πώς μπορούν να πραγματοποιηθούν μελέτες και να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα από ερασιτέχνες αστρονόμους.

7. Κορώνης Γιώργος – Οπτική παρατήρηση-εκτίμηση λαμπρότητας μεταβλητών αστέρων.

Εικόνα 7: Ο Γιώργος Κορώνης αναπτύσσοντας το θέμα του. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Έγινε μια συνοπτική αλλά χρήσιμη θεωρητική εισαγωγή στο θέμα για να περάσει στην συνέχεια ο ομιλητής στην περιγραφή της μεθοδολογίας και της σημασίας της για την παρατήρηση μεταβλητών αστέρων. Μάλλον η ομιλία αυτή δεν θα ‘πρεπε να περιοριστεί σε παρουσίαση αλλά καλό θα ήταν να υπάρχει ίσως παράλληλα ως workshop.

8. Τσάμης Βαγγέλης – Μεθοδολογία, εξοπλισμός, προετοιμασία και αποτελέσματα της προσπάθειας καταγραφής συγκεκριμένων γεγονότων αποκρύψεων αστέρων από αστεροειδείς σε βίντεο, κατά την περίοδο 2005-2007.

Εικόνα 8: Ο Βαγγέλης Τσάμης αναπτύσσοντας την μεθοδολογία παρατήρησης αποκρύψεων. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Η αναφορά της πραγματοποίησης παρατηρήσεων αποκρύψεων με παρουσίαση της μεθοδολογίας πολύ αναλυτικά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε επίσης η παρουσίαση κάποιων αποτελεσμάτων.

9. Αντωνόπουλος Παναγιώτης – Δημόσια ελληνική αστρονομική εγκυκλοπαίδεια – www.astronomia.gr.

Εικόνα 9: Ο Παναγιώτης Αντωνόπουλος παρουσιάζοντας την δημόσια ελληνική αστρονομική εγκυκλοπαίδεια. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Παρουσίαση της πολύ πετυχημένης ιδέας μια ελληνικής ανοιχτής (στα πλαίσια των wiki) εγκυκλοπαίδειας για την αστρονομία. Αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια ανάπτυξης από άτομα τα οποία έχουν πρωτοπορήσει στο χώρο. Ίσως θα έπρεπε να επισημάνουμε ότι η παρουσίαση περιείχε συνεχείς αναφορές σε όρους οι οποίοι φυσικά ήταν στην Αγγλική γλώσσα κάτι το οποίο σίγουρα αποτέλεσε εμπόδιο στην σωστή κατανόηση του εν λόγω πονήματος από το σύνολο των συνέδρων.

10. Κλειδής Στέλλιος – CCD φωτομετρία μεταβλητών άστρων.

Εικόνα 10: Ο Στέλιος Κλειδής, παρουσιάζοντας το θέμα του. (φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Ομιλία πάνω σε παρατηρήσεις μεταβλητών άστρων και την ανάλυση της καμπύλης φωτός τους σε κάθε περίπτωση. Παρουσίαση ενός καθαρά παρατηρησιακού θέματος συμπληρωματική αυτής του κ. Γιώργου Κορώνη επάνω στην τεχνική παρατήρησης μεταβλητών.

11. Thierry Legault – Ουράνιες συναντήσεις

Εικόνα 11: O Thierry Legault στον εκθεσιακό χώρο. (φωτ. Θανάσης Kουλουμβάκος)

Ένας από τους καλύτερους αστροφωτογράφους, παρουσίασε δυστυχώς και πάλι χωρίς ιδιαίτερη αναφορά στα τεχνικά μέσα – μεθοδολογία, μια σειρά από συναρπαστικές εικόνες διαφόρων ουράνιων αντικειμένων και φαινομένων. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της εργασίας του είναι ότι φωτογραφίζει τα σπάνια ουράνια φαινόμενα (συνόδους, εκλείψεις).

12. Malin David – Αστρονομική αποτύπωση με έμφαση στην σύγχρονη ψηφιακή επεξεργασία.

Εικόνα 12: Ο David Malin κατά την διάρκεια της εξαίρετης παρουσίασής του. (φωτ. Frederick N. Ley – Ένθετη: Μάνος Καρδάσης.)

Ένας πολύ γνωστός αστρονόμος που οφείλει την φήμη του στις εκπληκτικές αστροφωτογραφίες του, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν βέβαια ψηφιακά μέσα και όλα ήταν θέμα της σωστής επεξεργασίας της φωτογραφικής πλάκας. Ανέπτυξε το θέμα της αστροφωτογραφίας εκείνης της εποχής και της προσωπικής του συνεισφοράς στην επεξεργασία, που βέβαια είχε σκοπό να αναδείξει την κρυμμένη πληροφορία της φωτογραφίας. Συνολικά μια αναλυτική παρουσίαση του θέματος από έναν ειδήμονα του είδους.

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.

Τα γεγονότα και η αποτίμηση.

(Πάτρα – 5-7/10/2007)

Α. Μία γενική εικόνα, ο εκθεσιακός χώρος, η πρώτη ημέρα και η συνεδρίαση των Δ.Σ.

Καρδάσης Μάνος – Μαραβέλιας Γρηγόρης – Στέλλας Ιάκωβος

1. Η Γενική εικόνα

Εικόνα 1: Εικόνα των συνέδρων του 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Το τριήμερο 5-7 Οκτωβρίου 2007 διεξήχθη με απόλυτη επιτυχία το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, με συμμετοχές συλλόγων και γενικότερα ενδιαφερομένων από όλες τις περιοχές της χώρας.

Πολύ θετική ήταν η απόφαση της Αστρονομικής Εταιρείας Πάτρας “Ωρίων” να προσκαλέσει καταξιωμένους ερασιτέχνες αστροφωτογράφους του εξωτερικού (Stefan Seip, Thierry Legault) καθώς και επαγγελματίες αστρονόμους τόσο του εξωτερικού (Donald Lynden-Bell , David Malin) όσο και της χώρας μας (Ξενοφών Μουσσάς).

Η παρουσία των επαγγελματιών αστρονόμων στηρίζει και ωθεί τους ερασιτέχνες να βελτιώνουν συνεχώς τα αποτελέσματά τους τόσο στο επίπεδο των εικόνων-παρατηρήσεων όσο και στην δυνατότητα ανάλυσής τους. Για αυτό και η παρουσία τους στο συνέδριο αν και διακριτική ήταν σημαντική.

Ωστόσο ήδη το επίπεδο των παρουσιάσεων και των εργασιών που συμμετείχαν στο συνέδριο αυτό ήταν σημαντικά βελτιωμένο σε σχέση με τα προηγούμενα, καθώς οι εργασίες (θεωρητικές μελέτες, πρακτικές κατασκευές, ανάλυση παρατηρήσεων, εκπαιδευτικό έργο) χαρακτηρίζονταν από πρωτοτυπία και καινοτομία. Μάλιστα ακόμα και το πρόγραμμα παρουσιάσεων ήταν ισορροπημένο ανάμεσα στα διάφορα θέματα.

Χώρος διεξαγωγής του συνεδρίου ήταν στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, οπότε και οι σύνεδροι είχαν την πρόσβαση σε ένα εξαιρετικής ποιότητας χώρο ανταλλαγής απόψεων, ιδεών, εμπειριών και προβληματισμών. Ο χώρος συνεδριάσεων ήταν στο Πανεπιστήμιο ενώ η διαμονή των συνέδρων σε διάφορα ξενοδοχεία της περιοχής είχε σαν αποτέλεσμα την κατά κάποιον τρόπο διασπορά τους.

Συνολικά το συνέδριο αυτό μας αφήνει μόνο καλές εντυπώσεις και υποσχέσεις για την προοπτική της ερασιτεχνικής αστρονομίας στην Ελλάδα. Σίγουρα η δουλειά που έχει αναλάβει ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης (ΣΕΑΘ) για την διοργάνωση του 6ου Συνεδρίου δεν είναι εύκολη, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι ακολουθώντας την εμπειρία που έχει χτιστεί τόσα χρόνια από τους προηγούμενους διοργανωτές όσο και τα δείγματα δουλειάς που παρουσιάζει ο ίδιος ο ΣΕΑΘ δεν μας αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας όσον αφορά το τελικό αποτέλεσμα.

2. Ο εκθεσιακός χώρος.

Η οργάνωση του χώρου υποδοχής, της αίθουσας εκθεμάτων – αφίσες και βέβαια η αίθουσα εισηγήσεων (αμφιθέατρο) ήταν ουσιαστικά άψογη χάρη στην ακλόνητη διάθεση των “κόκκινων παιδιών”, δηλαδή της οργανωτικής επιτροπής με τα χαρακτηριστικά κόκκινα μπλουζάκια.

Τα εκθέματα του Σ.Ε.Α, αποτελούνταν από 6 αφίσες διαστάσεων 1m X 1m (βλέπε Εικόνα 2 (4).Οι αφίσες κάλυψαν θέματα όπως: α) Η Ηλιακή παρατήρηση και η ολική έκλειψη Ηλίου, (1^η, 2^η και 5^η αφίσες από αριστερά, Ιάκωβος Στρίκης),

β) Η μείωση της Νότιας Πολικής Επικάλυψης του Άρη και η μελέτη ρευμάτων στον πλανήτη Δία, [3^η] – Στέλλας Ν. Ιάκωβος, γ) Παρατήρηση Κομητών, [4^η] – Μάνος Καρδάσης, δ) Οι εκδηλώσεις του Σ.Ε.Α, [6^η ] Γρηγόρης Μαραβέλιας.

Η έκθεση Μετεωριτών του Frederick N. Ley φαίνεται μπροστά, ένα από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα που έγινε εφικτό χάρη στην άψογη οργάνωση των διοργανωτών.

Τα εκθέματα του Σ.Ε.Α συμπληρώθηκαν με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο από τη προβολή του βίντεο του μέλους μας Ηλία Αλεξόπουλου, ένα βίντεο το οποίο έγινε ειδικά για το 5^ο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας και απέσπασε τις καλύτερες εντυπώσεις.

Εικόνα 2: Μερικές απόψεις του εκθεσιακού χώρου του Συνεδρίου. 1)-2) Οι παρευρισκόμενοι είχαν μία πολύ καλή ευκαιρία να δουν την πορεία της ερασιτεχνικής αστρονομίας στην χώρα μας μέσα από τα πολυπληθή και ομολογουμένως υψηλού επιπέδου φωτογραφικά και άλλα εκθέματα. 3). Η σπάνια έκθεση μετεωριτών του Frederick N. Ley, μέλος του Σ.Ε.Α. Ένα από τα εντυπωσιακότερα εκθέματα! 4) Τα εκθέματα του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (Σ.Ε.Α). 5) – 10) Απόψεις των υπολοίπων εκθεμάτων τα οποία είχαν μεγάλο ενδιαφέρον. (φωτ. 1, 2, 5, 8, 9 Αθανάσιος Κουλουμβάκος – 6, Μάνος Καρδάσης – 3, 10 Frederick N. Ley.

3. Η πρώτη ημέρα, Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2007.

Εισηγήσεις, Παρασκευή 5 Οκτ. 2007.

1. Seip Stefan – Η γοητεία της αστροφωτογραφίας.

Εικόνα 3: Ο αστροφωτογράφος Stefan Seip. (φωτ. Ιάκωβος Στρίκης)

Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία επάνω στην μαγεία της αστροφωτογραφίας, κυρίως στα αποτελέσματα που αυτή παράγει. Χωρίς την παρουσίαση ιδιαίτερων τεχνικών λεπτομερειών, εικόνες από διάφορα αντικείμενα – γεγονότα όπως και “έξυπνες συνθέσεις” καθήλωσαν το κοινό, αφού ο ομιλητής κατάφερε πραγματικά να μεταδώσει τον ενθουσιασμό του. Έτσι εύκολα παρασύρθηκε εκτός χρόνου οπότε και να χρειαστεί να επισπεύσει την ομιλία του, απλά προσπερνώντας κάποια σημεία ωστόσο μη αποδυναμώνοντας την ολότητα της παρουσίασής του.

2. Lynden-Bell Donald – Η ιστορία των γιγάντιων μελανών οπών στα κέντρα των γαλαξιών.

Εικόνα 4: Ο κ. Donald Lynden – Bell κατά την διάρκεια της παρουσίασής του. (φωτ. Αθανάσιος Κουλουμβάκος.)

Η ομιλία αυτή διεκπεραιώθηκε από έναν επιστήμονα του χώρου ο οποίος παρουσίασε την εξέλιξη της ιδέας της ύπαρξης των μελανών οπών στους γαλαξίες. Η ομιλία ήταν σαφώς εκλαϊκευμένη αλλά με αρκετές νύξεις σε έννοιες της Φυσικής εννοιών οι οποίες απαιτούσαν μεγαλύτερη εξοικείωση. Ωστόσο η ανάπτυξη του θέματος ήταν τέτοια που επέτρεπε σε όλους να κατανοήσουν τα βασικά στοιχεία της ομιλίας.

Άλλωστε, ο τρόπος παρουσίασης έδειχνε ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο που εκτός από επιστήμονας – ερευνητής ήταν και δάσκαλος, έχοντας δηλαδή την χάρη να μεταδώσει με το πάθος που μόνον ένας εμπνευσμένος εκπαιδευτικός μπορεί να έχει, τα βαθύτερα νοήματα της επιστήμης του.

4. Η συνεδρίαση των διοικητικών συμβουλίων.

Εικόνα 5: Οι αντιπρόσωποι των Δ.Σ όλων των Συλλόγων Ερασιτεχνικής Αστρονομίας. (φωτ. Thierry Legault)

Μετά το πέρας της πρωινής συνεδρίας του Σαββάτου και πριν την διεξαγωγή των workshops (πρακτικών εργαστηρίων) υπήρχε ένα δίωρο διάλειμμα για τους συνέδρους πλην των εκπροσώπων των συλλόγων οι οποίοι και ήταν επιφορτισμένοι με την καθιερωμένη συνάντηση των ΔΣ. όλων των συλλόγων.

Η ατζέντα περιελάμβανε την επιλογή του επόμενου συλλόγου που θα αναλάβει την οργάνωση του 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας καθώς της 2ης Πανελλήνιας Συνάντησης Ερασιτεχνών Αστρονόμων για παρατήρηση. Ακολουθούσε συζήτηση για το ψήφισμα τη φωτορύπανσης.

Όσον αφορά το πρώτο θέμα αποφασίστηκε ομόφωνα ότι το επόμενο συνέδριο αναλαμβάνει ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης, ο οποίος αποτέλεσε και τον μοναδικό αλλά άρτια προετοιμασμένο υποψήφιο, έχοντας ετοιμάσει έναν πλήρη φάκελο με πληροφορίες σχετικά με τα συνεδριακά κέντρα, πληροφορίες για την πόλη και την μετάβασή μας εκεί καθώς και την ολοκληρωμένη αλληλογραφία με τους φορείς που υποστηρίζουν την διεξαγωγή του συνεδρίου.

Ο φάκελος αυτός μοιράστηκε ήδη από την πρώτη μέρα του συνεδρίου ώστε να υπάρχει διαθέσιμος χρόνος για την μελέτη του, κάτι που φανερώνει την κατάσταση της συνέπειας και σοβαρότητας του ΣΕΑΘ. Ταυτόχρονα, τονίστηκε ότι η αλληλοϋποστήριξη των συλλόγων και σε οικονομικό επίπεδο για την διεξαγωγή του συνεδρίου πρέπει να συνεχιστεί αλλά με όχι συγκεκριμένη δέσμευση ποσού.

Από πλευράς των αντιπροσώπων του Δ.Σ του Σ.Ε.Α έγινε παρέμβαση σχετικά με τον χρόνο των ομιλητών. Η παράβαση του χρόνου η οποία σε πολλές περιπτώσεις ήταν και της τάξεως της διπλάσιας διάρκειας της επιτρεπόμενης από την διοργάνωση, στο 5^ο Συνέδριο δημιούργησε συνθήκες ομιλιών διαφόρων ταχυτήτων.

Η πρότασή μας ήταν ότι θα έπρεπε να είναι, οι ομιλητές, πιο προσεκτικοί, και η διοργάνωση σε μεγαλύτερη ετοιμότητα στο να περιφρουρήσει τις αυτές συνθήκες έκφρασης για όλους τους ομιλητές.

Για την διεξαγωγή της 2ης Πανελλήνιας Συνάντησης Ερασιτεχνών Αστρονόμων υπήρξαν δύο υποψηφιότητες από την πλευρά του Συλλόγου Φίλων Αστρονομίας Κρήτης και της Εταιρείας Αστρονομίας Χαλκίδας. Από την συζήτηση που ακολούθησε σχετικά με την ευκολία μεταβίβασης στις διάφορες τοποθεσίες προτιμήθηκε τελικά η διοργάνωση της συνάντησης και πάλι από την Εταιρεία Αστρονομίας Χαλκίδας στην Δίρφυ.

Σχετικά με την συζήτηση για την Φωτορύπανση η Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας “Ωρίωνας” είχε ετοιμάσει ένα ψήφισμα σχετικά, προτείνοντας το να ψηφιστεί από τους συνέδρους για να αποσταλεί στους αρμόδιους φορείς. Μετά από συζήτηση προτάθηκε να μην ψηφιστεί άμεσα το κείμενο αλλά να διαδοθεί πρώτα στους συλλόγους και να ακολουθήσει κάποια επεξεργασία /συζήτηση και με άλλους φορείς.

Τέλος, μοιράσαμε στους συλλόγους το δεύτερο τεύχος του περιοδικού μας, “Παρατηρησιακή Αστρονομία” και βγήκε η απαραίτητη αναμνηστική φωτογραφία από τον Thierry Legault.

Παρόντες στην συνέλευση των ΔΣ:

Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας, Εταιρεία Αστρονομίας Χαλκίδας, Αστρονομική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος ” Γαλιλαίος”, Σύλλογος Φίλων Αστρονομίας Κρήτης, Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης, Ελληνική Αστρονομική Ένωση, Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας “Ωρίων”, Όμιλος Φίλων Αστρονομίας, Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος καθώς και τα παραρτήματά της σε Νάουσα και Δωδεκάνησα, Αστρονομική Εταιρεία Κύπρου, Αστροπαρατηρησιακή Ομάδα Λάρισας.

Εικόνα 1:  Το σύνολο των συνέδρων του 4ου συνεδρίου.
(Φωτ.  Ειρήνη Κομνηνού)

Από τις 9 έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2005 και στους χώρους του Ευγενιδείου πλανηταρίου διεξήχθη το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας. Την πολύτιμη αυτή υπηρεσία προς την ερασιτεχνική κοινότητα της πατρίδας μας είχε αναλάβει να προσφέρει η Ελληνική Αστρονομική Ένωση (ΕΑΕ).
Ας δούμε όμως βήμα – βήμα τα τεκταινόμενα του 4ου συνεδρίου δηλ. τα γεγονότα αυτής της μεγάλης γιορτής αλλά και την σημασία τους για την πορεία του θεσμού.

Πριν από την έναρξή του, το 4ο συνέδριο κληρονόμησε, δεν γνωρίζουμε πώς, ένα βάρος. Το βάρος αυτό αποτελούσε απλά την σύμπτωση χρονικά της διεξαγωγής του συνεδρίου με αυτό της ΕΛΑΣΕΤ (Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία) το οποίο διεξήχθη στην Κεφαλλονιά από τις 10 – 11 Σεπτεμβρίου.
Η ως εκ τούτου, απώλεια της παρουσίας των ακαδημαϊκών αστρονόμων ήταν (για πρώτη φορά) εμφανής! Προσωπικότητες όπως οι κ.κ Ιωάννης Σειραδάκης (καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης), Χρήστος Γούδης (καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, διευθυντής αστρονομικού σταθμού Πεντέλης) και άλλοι απαραίτητοι κριτές και υποστηρικτές των προσπαθειών μας ήταν απόντες.

Η συμμετοχή σε συνέδρους πραγματικά διπλασιάστηκε από τα προηγούμενα συνέδρια, 400 περίπου σύνεδροι! Αυτό βέβαια δικαιολογείται από τον τόπο διεξαγωγής την Αθήνα με τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας.

Εικόνα 2:  Μέρος του πολυπληθούς ακροατηρίου.
(Φωτ.  Ιάκωβος Στρίκης)

Ο εκθεσιακός χώρος, ο πρώτος όροφος με το αποσυρθέν πλανητάριο να δεσπόζει στο μέσον, φαινόταν να είναι ο ιδανικός χώρος. Ο χώρος αυτός βάσει του προγράμματος άνοιγε για τους εκθέτες από τις 12.00 π.μ. της Πέμπτης 08/09. Οι υπεύθυνοι του Σ.Ε.Α για την ανάρτηση των εκθεμάτων του συλλόγου μας ήταν στον χώρο από τις 01.00 μ.μ.

Εικόνα 3:  Ο γράφων (δεξιά) με τον Γρηγόρη Μαραβέλια (αριστερά) την ημέρα της ανάρτησης των εκθεμάτων.
(Φωτ.  Ιάκωβος Στρίκης)

Ημέρα 1η – Παρασκευή 09/ 09/ 2005:

Ο σύλλογός μας (από άποψη εκθεμάτων) εκπροσωπήθηκε σε μία έκταση περίπου 4 τετραγωνικών μέτρων..
Παρόντες στο 4ο συνέδριο ήταν όσα μέλη του συλλόγου μας μπόρεσαν να παραβρεθούν, σε αλφαβητική σειρά, οι εξής: Αλεξόπουλος Ηλίας, Εμμανουηλίδης Κωνσταντίνος, Ευριπιώτης Πάνος, Καρδάσης Μάνος, Λουκόπουλος Κώστας, Μαραβέλιας Γρηγόρης (εισήγηση), Πιστικούδης Γιώργος, Στέλλας Ιάκωβος, Στρίκης Ιάκωβος (εισήγηση), Στουραίτης Δημήτρης, Frederick N. Ley.

Εικόνα 4: 1) Σύνθεση εικόνων του Ιάκωβου Στρίκη (Elizabeth Observatory).
2) Οι Γρηγόρης Μαραβέλιας και Μάνος Καρδάσης με φίλο του συλλόγου ο οποίος διαβάζει το ετήσιο έντυπό μας.
(Φωτ.  Πάνος Ευριπιώτης)

Η σύνθεσή τους είχε ως εξής:

1) Εικόνες της ανάλυσης της αντίθεσης του πλανήτη Άρη το 2003, με χάρτη της επιφανείας από παρατηρήσεις του συλλόγου μας.
2) Διαγράμματα της ανάλυσης παρατηρήσεων των Περσείδων του Γρηγόρη Μαραβέλια (εισήγηση).
3) Σύνθεση εικόνων του Ιάκωβου Στρίκη όπως και αφίσα για την ανάλυσή του επί της Ηλιακής περιοχής ΝΟΑΑ 0756 (εισήγηση).
4) Εικόνες του κομήτη Machholz του Μάνου Καρδάση.
5) Βίντεο Σελήνης, Ηλίου και πλανητών του Πάνου Ευριπιώτη διανθισμένα με πολύ καλή μουσική τα οποία προβάλλονταν στον χώρο της έκθεσης, εισάγοντας το κοινό με τον πιο ελκυστικό τρόπο στο τι μπορεί να περιμένει κανείς από το προσοφθάλμιο ενός τηλεσκοπίου στα ανάλογα ουράνια αντικείμενα.

Βέβαια ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία ενός συνεδρίου αποτελούν οι συναντήσεις των συνέδρων μεταξύ τους στον εκθεσιακό χώρο και η ανταλλαγή απόψεων. Σε πολλές περιπτώσεις τόσο ο γράφων όσο και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες του συλλόγου μας από τις πρώτες ώρες και καθ’ όλη την διάρκεια του συνεδρίου είχαμε την ευκαιρία να προσφέρουμε αφειδώς πληροφορίες για κάθε παρατηρησιακό θέμα σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Εικόνα 5:  Συναντήσεις γύρω από τα εκθέματα του Σ.Ε.Α.
1) Ο γράφων, γνωρίζοντας έναν ενδιαφερόμενο για νέο μέλος.
2) Ομοίως, δίνοντας πληροφορίες σε σχέση με την χρήση φίλτρων στην παρατήρηση του πλανήτη Άρη.
3) Σύνεδρος στα εκθέματα του ΣΕΑ, υπό την… επιρροή του κρατήρα Langrenus στην οθόνη του Πάνου Ευριπιώτη, φυλλομετρώντας το ετήσιο έντυπο του συλλόγου μας.
4) Ο Γρηγόρης Μαραβέλιας, συζητώντας με φίλους μας από τα Χανιά της Κρήτης.
5) Σύνεδροι, περαστικοί από τα εκθέματα του συλλόγου μας.

Η Παρασκευή 9/9 συνεχίστηκε με τις προσφωνήσεις (αναφορά πεπραγμένων, 2004- 2005) των προέδρων όλων των συλλόγων της Ελλάδας.

Εικόνα 5: Οι προσφωνήσεις των προέδρων όλων των παρευρισκομένων συλλόγων.
(α)
1. Αγρίνιο, Αστρονομική και Αστροφυσική Εταιρεία Δυτικής Ελλάδας.
Πρόεδρος: Ε. Παπαναστασίου. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
2. Αθήνα, Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας.
Πρόεδρος: Ι. Στέλλας. (Φωτ. Ι. Στρίκης.)
3. Αλεξανδρούπολη, Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης.
Πρόεδρος: Δημήτρης Πρασόπουλος. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
4. Βόλος, Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.
Πρόεδρος: Κ. Μαυρομμάτης. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
5. Θεσσαλονίκη, Όμιλος Φίλων Αστρονομίας.
Πρόεδρος: Π. Μωραΐτης. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
6. Κέρκυρα, Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας.
Πρόεδρος: Α. Κοτινάς. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
7. Ζαγοροχώρια, Αστεροσκοπείο Ζαγορίου.
Αντιπρόεδρος: Κ. Σακκάς. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
8. Πάτρα, Αστρονομική Εταιρεία “Ωρίων”.
Πρόεδρος: Β. Ζαφειρόπουλος. Στην προσφώνηση ο κ. Παναγιώτης Αντωνόπουλος. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
9. Χαλκίδα, Εταιρεία Αστρονομίας.
Πρόεδρος: Τ. Οικονόμου. Στην προσφώνηση ο κ. Ν. Μίχας. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)
10. Αθήνα, Ελληνική Αστρονομική Ένωση.
Πρόεδρος: Χ. Καμπάνης. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)
(β)
Ενδιαφέροντα στιγμιότυπα κατά την διάρκεια της προσφώνησης του γράφοντος. (Φωτ. Frederick N. Ley)
(γ)
Ο κ. Μωραΐτης κατά την διάρκεια της προσφώνησής του προς τους συνέδρους. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Στην συνέχεια και μετά την ανασκόπηση του προγράμματος του συνεδρίου ακολούθησε η εισήγηση του Δρα. Εμμανουήλ Ράμμου (Ανώτερος Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος) με τίτλο: «Παρουσίαση των Δράσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και η συμβολή του στην Αστρονομία».

Μετά το σύντομο διάλειμμα, ακολούθησε το καλωσόρισμα του κ. Διονύση Σιμόπουλου, Διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, ο οποίος μας καλωσόρισε με πολύ θερμά λόγια και τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα όπως και για την φιλοξενία που μας πρόσφερε στο Πλανητάριο.

Εικόνα 6: Ο Δρ. Εμμανουήλ Ράμμος κατά την διάρκεια της ομιλίας του.
(Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Εικόνα 7: Ο κ. Σιμόπουλος καλωσορίζοντας τους συνέδρους.
(Φωτ. Frederick N. Ley)

Η πρώτη ημέρα του συνεδρίου ολοκληρώθηκε με τις δύο εξαίρετες προβολές του πλανηταρίου για τους συνέδρους σε δύο ομάδες (μία προβολή ανά ομάδα) για την διευθέτηση του μεγάλου αριθμού των συνέδρων (περίπου 400).

Ημέρα 2η – Σάββατο 10/ 09/ 2005:

Η καθ’ αυτό ημέρα των εισηγήσεων ερασιτεχνών αστρονόμων (διατιθέμενος χρόνος 20 λετπά) με το μεγαλύτερο μέρος των εισηγήσεων σε δύο μέρη:

Εικόνα 8: Α Μέρος Εισηγήσεων.
1. Μικρό χρονικό της διαστημικής εποχής μας οι διαστημικοί σταθμοί – Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης,
2. SKY WATCH – Μελετώντας τον ουρανό με ρομποτικά τηλεσκόπια – Βαγενάς Η., Βραζόπουλος Χ, Σωτηρίου Σ,
Σωτηρίου Μ, Ιωάννου Π. (Εισηγητής: Ιωάννου Παντελής).
3. Discovery Space (Dspace): Ανακαλύπτοντας το διάστημα – Βαγενάς, Η, Βραζόπουλος Χ, Σωτηρίου Σ. Σωτηρίου Μ, Ιωάννου Π,
4. Φωτομετρία μεταβλητών άστρων – Στέλιος Κλειδής.
5. Ομάδα έρευνας Υπερκαινοφανών εκρήξεων – Εμμανουηλίδης Κωνσταντίνος.
6. Περσείδες: τα χαρακτηριστικά της βροχής διαττόντων και παρατηρήσεις τους κατά την διάρκεια 2001-2004 – Γρηγόρης Μαραβέλιας.
7. Αστρονομική Δημοσιογραφία – Αριστείδης Βούλγαρης,
(Φωτ. Μάνος Καρδάσης.)

Ποίες εισηγήσεις ξεχωρίσαμε (κατά σειρά παρουσίασης) και γιατί:

1) Φωτομετρία μεταβλητών άστρων, Στέλιος Κλειδής.
Πολύ καλή παρουσίαση ενός αμιγώς παρατηρησιακού θέματος (Αστρική φωτομετρία με ψηφιακά μέσα, CCD) από έναν ερασιτέχνη αστρονόμο ο οποίος μετά από χρόνια προσπαθειών είναι επιτέλους στον δρόμο που είχε επιλέξει εξ’ αρχής. Του ευχόμαστε καλή συνέχεια!

2) Ομάδα έρευνας Υπερκαινοφανών εκρήξεων, Εμμανουηλίδης Κωνσταντίνος.
Χωρίς αμφιβολία, η αιχμή του παρατηρησιακού δόρατος των ερασιτεχνών αστρονόμων στην Ελλάδα αυτή την στιγμή. Ο Κ. Εμμανουηλίδης μέσα σε 4 χρόνια! Έχει καταφέρει αυτό που ένας αποφασισμένος ερασιτέχνης θα χρειαζόταν τουλάχιστον 10-15 χρόνια.

Εικόνα 9: Ο Κ. Εμμανουηλίδης και μέλη της ομάδας έρευνας υπερκαινοφανών.
(Φωτ. Frederick N. Ley)

Στήνοντας όλο το σχέδιο μελέτης και τον εξοπλισμό από την αρχή μόνος του, χωρίς να εμποδίζεται από κάθε είδους κόστος, οικονομικό, προσωπικής εργασίας και στην συνέχεια οργανώνοντας μία Πανελλήνια ομάδα ελέγχου των εικόνων γαλαξιών για την εύρεση έκρηξης supernova έχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να προσφέρει στην Ελλάδα την πρώτη ανακάλυψη υπερκαινοφανούς από ερασιτέχνες. Του ευχόμαστε καλή επιτυχία!

3) Περσείδες: τα χαρακτηριστικά της βροχής διαττόντων και παρατηρήσεις τους και παρατηρήσεις τους κατά την διάρκεια 2001-2004, Γρηγόρης Μαραβέλιας.
Μία πολύ καλή εισήγηση, με ανάλυση στοιχείων από οπτικές παρατηρήσεις διαττόντων. Η απόδειξη πως η ερασιτεχνική αστρονομία μπορεί να γίνει και με γυμνό οφθαλμό και να αποδίδει χρήσιμα αποτελέσματα. Η παρέμβαση του κ. Ματσόπουλου προσπάθησε να αναδείξει την βιντεοσκόπηση σαν μια πιο αποτελεσματική και αντικειμενική μέθοδο. Η βιντεοσκόπηση αποτελεί μία πολύ χρήσιμη μέθοδο παρατήρησης διαττόντων αλλά δεν πρέπει να συγχέεται και να συγκρίνεται τόσο άστοχα με την οπτική καταγραφή που αποτελεί αυτή τη στιγμή την πιο αξιόπιστη μέθοδο για τον χαρακτηρισμό των βροχών διαττόντων.

4) Αστρονομική Δημοσιογραφία, Αριστείδης Βούλγαρης.
Εκπληκτική παρουσίαση, μία σύνθεση παρατηρησιακών φαινομένων (κομήτης Machholz, Ηλιακές εκλάμψεις, κ.α) και δημοσιογραφικής αναφοράς με αισθητική αξία.

Στην συνέχεια, μετά το πρώτο μέρος των εισηγήσεων είχαμε την ευκαιρία ενός διαλείμματος και καθώς η όρεξη για επικοινωνία είχε ανέβει μετά από τις πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, οι επαφές ανάμεσα στους συνέδρους και τα “πηγαδάκια” πήραν και έδωσαν.

Εικόνα 10:
1) Η συνάντηση του γράφοντα με τον Δημήτρη Πρασόπουλο τον πρόεδρο του συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης. Είναι η στιγμή που παραδίδουμε τιμητικά ένα τεύχος της “Παρατηρησιακής Αστρονομίας” στον φίλο μας τον Δημήτρη.
2) Αριστερά το μέλος του συλλόγου μας, Κώστας Λουκόπουλος, στην μέση ο Πάνος Ευριπιώτης και δεξιά ο κ. Νομικός, θαυμάζοντας τα επιτεύγματα του Πάνου από την βιντεοσκόπηση με το 12″ LX200.

Αμέσως μετά, σειρά είχε το β’ μέρος των εισηγήσεων:

Εικόνα 11:
1. Τροποποίηση και γενίκευση του νόμου Bode Titius – Πολυχρόνης Καραγκιοζίδης.
2. Υπολογισμός περιστροφής πεδίου σε τηλεσκόπια με υψοαζιμουθιακή στήριξη – Χάρης Καμπάνης.
3. Αυτοφωτιζόμενο επιτραπέζιο επιπεδόσφαιρο – ’ρης Μυλωνάς.
4. CCD ψηφιακές απεικονίσεις και βιντεοσκόπηση με web camera – Βαγγέλης Τσάμης.
5. Οι πλανήτες με μία βιντεοκάμερα – Δημήτρης Μπαλάσης.
6. Η κοσμολογία σήμερα: Προβλήματα και προοπτικές – Δρ. Γιάννης Μυριτζής,
(Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Όλες οι εισηγήσεις και αυτού του μέρους ήταν σε γενικές γραμμές επαρκώς διαρθρωμένες εκτός από μερικά σημεία τα οποία οφείλουμε να σημειώσουμε.

1) Οι πλανήτες με μία βιντεοκάμερα, Δημήτρης Μπαλάσης.
Στην εισήγησή του ο κ. Μπαλάσης έκανε μία γλαφυρή παρουσίαση του θέματός του (πλανήτες με μία βιντεοκάμερα) με προσιτό και ελκυστικό τρόπο, ειλικρινής προς το θέμα του και την τεχνική του. Αποτελεί πραγματικότητα το ότι οι καταγραφές των χαρακτηριστικών πλανητών, (επιφάνεια – ατμόσφαιρα) μέσα από κοινές βιντεοκάμερες ή κάμερες δικτύου, δεν μπορούν να παράσχουν “αντικειμενικά” στοιχεία χρωματομετρίας. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνον (!) εάν οι εικόνες είχαν γίνει με CCD κάμερα, όπου γίνονται εικόνες ασπρόμαυρες μέσα από φίλτρα R= Red, G= Green, B= Blue (RGB) και όχι από κοινές κάμερες, εξ’ αρχής έγχρωμες. Ο εισηγητής ατυχώς άρχισε να πληροφορεί το κοινό, για το ότι κατέγραψε την μεγάλη κόκκινη κηλίδα του Δία (ΜΚΚ), κίτρινη. Ενώ αυτό θα μπορούσε να ισχύει για κάποιον τόσο μεγάλο σχηματισμό θεωρούμε ότι είναι καλό να αποφεύγονται αναφορές “χρωματομετρικού” τύπου για σχηματισμούς μικρότερης έκτασης ή αντίθεσης (κοντράστ). Η χρωματική φωτομετρία σχηματισμών του πλανήτη Δία είναι ένας πολύ αυστηρός κλάδος μελέτης.

2) Η κοσμολογία σήμερα: Προβλήματα και προοπτικές, Δρ. Γιάννης Μυριτζής.
Ξεχωρίσαμε την εισήγηση του Δρ. Μυριτζή (Επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αιγαίου) για την απλότητα με την οποία διαπραγματεύτηκε τόσο δυσνόητα κοσμολογικά θέματα μη αφαιρώντας κάτι από την επάρκεια των πληροφοριών. Η κατάληξη της ομιλίας του εισηγητή, και ενώ είχε κάνει μία ελκυστική και πολύ ενδιαφέρουσα ανασκόπηση των θεωριών που πασχίζουν να διερευνήσουν τον σύμπαντα χώρο και χρόνο, ήταν: “Δεν γνωρίζουμε τίποτε!” Τις θερμές μας ευχαριστίες στον Δρα Μυριτζή για την υπέροχη ομιλία του.

Η επόμενη εκδήλωση σύμφωνα με το πρόγραμμα του συνεδρίου ήταν η μετάβαση όσων συνέδρων το επιθυμούσαν στο αστεροσκοπείο Κρυονερίου.

Εικόνα 12:
1) Ο θόλος του τηλεσκοπίου Κρυονερίου. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)
2-3)Εικόνες από παριστάμενους κατά την διάρκεια της… περιήγησης τους στον ουρανό, μέσα από διάφορα τηλεσκόπια. (Φωτ. Fred Ley)
4) Εντυπωσιακή άποψη του μεγάλου τηλεσκοπίου από μέσα. (Φωτ. Fred Ley)
5) Αντιπροσωπεία του Σ.Ε.Α (και φίλοι) στον χώρο του αστεροσκοπείου Κρυονερίου. Από αριστερά: Fred Ley, Ειρήνη Κομνηνού, Μάνος Αντωνάκης, Ιάκωβος Στρίκης, Δημήτρης Στουραίτης, Μάνος Καρδάσης. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)
6) Οι σύνεδροι στον χώρο του αστεροσκοπείου και γύρω από τα τηλεσκόπια.
7) Τα πλανητικά νεφελώματα, Ring Nebula και Dumpbell σύμφωνα με την… φωτογραφική δεινότητα του Ιάκωβου Στρίκη με ψηφιακή (single shot) κάμερα και έκθεση 30″ μέσα από το 12″ SCT LX200 (prime focus), του Δημήτρη Νικολιδάκη. (Φωτ. Ιάκωβος Στρίκης).

Είναι η δεύτερη φορά που επιχειρείται κάτι ανάλογο (βραδιά εξόρμησης) στο περιθώριο του προγράμματος ενός συνεδρίου. Η πρώτη φορά ήταν η απόπειρα για ανάλογη εκδήλωση κατά την διάρκεια του 3ου Πανελληνίου συνεδρίου στην Χαλκιδική η οποία δεν ευδοκίμησε λόγω καιρικών συνθηκών.
Η αλήθεια είναι ότι βέβαια όλοι οι παρευρισκόμενοι στο Κρυονέρι, χάρηκαν την ωραία εκδρομή.

Ημέρα 3η – Κυριακή 11/ 09/ 2005:

Η τελευταία ημέρα του συνεδρίου και ως εκ τούτου και των εισηγήσεων, είχε ως εξής:

Εικόνα 13.
1) Κίνηση Διαστημοχημάτων σε Πλανητικές Σφαίρες Επιρροής και Ατμόσφαιρες και Προοπτικές Διαστρικών ταξιδιών – Ηλίας Ε. Παναγιωτόπουλος, Διονύσιος Π. Μάργαρης, Δημήτριος Γ. Παπανίκας, Κώστας Γιακουμής.
2) Φύλο και Αστρονομία – Σπύρος Πάγκαλος.
3) Μικρά πλανητάρια για όλους: Μία νέα προσέγγιση – Αλέξης Πετίδης.
4) Μελέτη της ενεργής περιοχής ΝΟΑΑ 0756 – Ιάκωβος Στρίκης.
5) Ανάλειμμα – Τα παιγνίδια του Ήλιου – Δημόκριτος Τσουκάπας.
6) Ο κίνδυνος του αστερία. Το σύμβολο του άστρου στην ποίηση του Τάκη Βαρβιτσιώτη – Κωνσταντίνος Ηροδότου.
7) Τ’ αστέρια εμπνέουν τους ποιητάς – Παναγιώτης Χατζόπουλος.
8) What science is – Νίκος Ματσόπουλος.
(Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Η τελευταία αυτή σειρά εισηγήσεων αν και με ένα μόνον αμιγές παρατηρησιακό θέμα, παρουσίασε γενικότερο ενδιαφέρον και αυτό σε σχέση με την θεματολογία και την προσέγγιση κάποιων εισηγήσεων. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, το βρήκαμε σε τέσσερις εισηγήσεις και εξηγούμε κατά σειράν παρουσίασης:

1) Μελέτη της ενεργής περιοχής ΝΟΑΑ 0756, Ιάκωβος Στρίκης.
Μία εξαιρετική παρουσίαση του εισηγητή, ισορροπημένη, πολύ καλά τεκμηριωμένη με αναφορές στους ακαδημαϊκούς με τους οποίους συνεργάστηκε συμπληρώνοντας τα στοιχεία του με αρχεία παρατηρήσεων δύσκολα προσβάσιμα σε ερασιτέχνες αστρονόμους γενικώς.

2) Ανάλειμμα τα παιγνίδια του Ήλιου, Δημόκριτος Τσουκάπας.
Υπέροχη ανασκόπηση, ενθύμηση, της αστρονομικής διαδρομής του εισηγητή από την παιδική του ηλικία στο πατρικό σπίτι σε σχέση με την ανακάλυψη του αναλείμματος και την περαιτέρω εξερεύνηση των λόγων που οδηγούν σε αυτό το σχήμα. Ο κ. Τσουκάπας, κατάφερε για άλλη μία φορά να μας φορτίσει συναισθηματικά και να μας γυρίσει στις ρίζες της αγάπης μας προς την αστρονομία: Στο θαύμα της παιδικής ηλικίας που ατενίζει πλήρης θάμβους το στερέωμα ανακαλύπτοντας τον εαυτό της για πάντα. Τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα.

3) Ο κίνδυνος του αστερία. Το σύμβολο του άστρου στην ποίηση του Τάκη Βαρβιτσιώτη, Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Εξαιρετική ανάλυση των ουράνιων συμβόλων στην ποίηση του υπερρεαλιστή Βαρβιτσιώτη. Ο εισηγητής, γνώστης του υπερρεαλιστικού κώδικα, και ο ίδιος προφανώς ποιητής έδωσε μία αισθητική ποιότητα στον χώρο του συνεδρίου η οποία όμως δεν γνωρίζουμε κατά πόσο έγινε αντιληπτή από το σύνολο των συνέδρων. Τον συγχαίρουμε για την πρωτοβουλία του και για την αρτιότητα της προσέγγισης του.

4) What science is, Nicolas Th. Matsopoulos.
Η πρώτη και μεγαλύτερη απορία μας ήταν γιατί ένας τόσο ενδιαφέρων προβληματισμός καταγράφεται στα πρακτικά του συνεδρίου στα Αγγλικά και αναγκαστικά σε ένα επίπεδο γλώσσας που είναι αδύνατον να κατανοηθεί από τον μέσο σύνεδρο με στοιχειώδη ή καθόλου επάρκεια της γλώσσας.
Επίσης, δεν έχουμε κατανοήσει ακόμη το γιατί, τέλος πάντων ακόμη και ένα κείμενο με τις προαναφερθείσες ιδιότητες και ομολογουμένως αρετές, δεν αναπτύχθηκε κατά την διάρκεια του χρόνου που είχε στην διάθεσή του ο εισηγητής αλλά αρκέστηκε σε περιληπτικές και ασυνεχείς αναφορές στο θέμα με γενικότητες. Πάντως, οφείλουμε να μείνουμε σε μία φράση του συγκεκριμένου κειμένου η οποία μας κέντρισε το ενδιαφέρον:
” Science, above all, is a methodology.”

Το αποχαιρετιστήριο γεύμα στην συνέχεια…είχε τον λόγο, και υπήρχε εν τω μεταξύ κάποιος χρόνος για συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους και την αναμνηστική φωτογραφία με τα μέλη του συλλόγου μας παρόντα στο 4ο συνέδριο.

Εικόνα 15: Η συνάντηση του γράφοντα με τον εξαίρετο και πάντοτε αγαπητό κ. Ιωάννη Σειραδάκη, καθηγητή Α.Π.Θ. (Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Εικόνα 16: Τα παρόντα μέλη του Σ.Ε.Α και φίλοι, στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας
1) Πάνος Ευριπιώτης, 2) Μάνος Καρδάσης, 3) Κωνσταντίνος Εμανουηλίδης, 4) Νίκος Σαλούστρος, 5) Γιώργος Πατέλης, 6) Ιάκωβος Στέλλας, 7) Αντωνία Κονταξή, 8) Γρηγόρης Μαραβέλιας, 9) Κώστας Θεοδωρίδης, 10) Ιάκωβος Στρίκης, 11) Γιώργος Πιστικούδης, 12) Frederick N. Ley.
(Φωτ. Πάνος Ευριπιώτης)

Το 4ο Πανελλήνιο συνέδριο έκλεισε τον κύκλο του με το καθιερωμένο, ως είθισται, αποχαιρετιστήριο γεύμα.

Εικόνα 17: 1) Το τραπέζι του Σ.Ε.Α και φίλοι.
2) Με τους φίλους μας της ομάδας υπερκαινοφανών.
(Φωτ. Μάνος Καρδάσης)

Η αποτίμηση:

Το πανελλήνιο συνέδριο ερασιτεχνικής αστρονομίας είναι αναντίρρητα πια ένας θεσμός.
Ας δούμε όμως για λίγο τα ίχνη, επί της ουσίας, που άφησε το 4ο συνέδριο.

Ήταν η πρώτη φορά που σε τέτοιο βαθμό (από το 1999, 1ο Παν. Συνέδριο στον Βόλο) η πλειοψηφία της επιστημονικής επιτροπής (3 μέλη), κ. Γούδης, κ. Σιμόπουλος, κ. Ματσόπουλος, (δύο μέλη από τον χώρο της ακαδημαϊκής αστρονομίας) απουσίασε από το σύνολο σχεδόν των συνεδριάσεων.
Ας δούμε πρώτα, την σύνθεση σε αριθμό και αντιπροσωπευτικότητα της επιστημονικής επιτροπής του 3ου Πανελληνίου συνεδρίου. Η επιτροπή στην Χαλκιδική αποτελείτο από 7 μέλη, εκ των οποίων τα τρία ήταν ακαδημαϊκοί, ένα υποψήφιος διδάκτωρ και τρία ερασιτέχνες αστρονόμοι, όλα μέλη του Ο.Φ.Α. απουσίαζαν δε τα 2. Αυτή την φορά, (4ο Συνέδριο) απουσίαζαν από τα 3 μέλη τα δύο, ο κ. Γούδης και ο κ. Σιμόπουλος. Αμφότεροι απόλυτα δικαιολογημένα. Ο μεν πρώτος λόγω διοικητικών καθηκόντων καθώς τυγχάνει ο Διευθυντής του Ευγενιδείου ιδρύματος (χώρος διεξαγωγής), αν και παρίστατο σε κάποιες, ο δε δεύτερος έπρεπε να βρίσκεται στην Κεφαλλονιά στο συνέδριο της ΕΛΑΣΕΤ τις ίδιες ακριβώς ημέρες. Έχουμε εκφράσει την απορία για το τι ευθύνεται για αυτήν την “ατυχή” σύμπτωση.

Άλλη μία πρωτοτυπία αποτέλεσαν οι παρεμβάσεις οι οποίες γίνονταν επιλεκτικά μετά το τέλος κάποιων εισηγήσεων και μάλιστα όχι από τα έδρανα των συνέδρων αλλά από το βήμα.
Στα προηγούμενα συνέδρια, οι προεδρεύοντες των συνεδριάσεων από τον Βόλο μέχρι την Κέρκυρα και την Χαλκιδική, κράτησαν το τυπικό της εναλλαγής του προεδρεύοντος στελεχώνοντας την διαδικασία από τους προέδρους των παρισταμένων συλλόγων. Ο ρόλος των προεδρευόντων ήταν επικουρικός προς τους ομιλητές όσον αφορά τον εξοπλισμό ή τον έλεγχο της τήρησης της διαδικασίας και μόνον.
Αυτό που μας προβλημάτισε ήταν ουσιαστικά η δυσλειτουργία της επικοινωνίας έδρας – εισηγητών – συνέδρων λόγω των προαναφερθέντων με αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της πολυφωνίας, με συνεχείς παρεμβάσεις υπερβολικές σε έκταση και σε πολλές περιπτώσεις άστοχες.

Συνολικά, η όλη εκδήλωση πιστεύουμε ότι ωφέλησε σε γενικές γραμμές τους συνέδρους αν μη τι άλλο για τις πολύτιμες συναντήσεις και τις εμπειρίες που αποκόμισαν.
Θέλουμε να πιστεύουμε, ότι η καλόπιστη κριτική με μόνο στόχο την βελτίωση ενός ομολογουμένως ανεπανάληπτου θεσμού θα βοηθήσει προς την κατεύθυνση του κοινού μας στόχου: Το ξεδίπλωμα της Ερασιτεχνικής Αστρονομίας στην πατρίδα μας!