Δραστηριότητες ΣΕΑ κατά την περίοδο απομόνωσης

Κατά την περίοδο που διανύουμε – όπου προσπαθούμε να περιορίσουμε την εξάπλωσης της επιδημίας Covid-19 – το σύνολο τον δραστηριοτήτων έχει μεταφερθεί ηλεκτρονικά. #ΜένουμεΣπίτι είναι το σλόγκαν που κυριαρχεί και διαφημίζει πολλές εναλλακτικές δράσεις. Σαν ΣΕΑ δεν θα το χρησιμοποιήσουμε για να περιγράψουμε αντίστοιχες δράσεις, καθώς προωθούμε και υλοποιούμε συνεχώς δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν από το σπίτι και να συμβάλλουν στην Αστρονομία. Π.χ. να πραγματοποιήσουμε δικές μας παρατηρήσεις (από το σπίτι), να αναλύσουμε τις εικόνες ή τα δεδομένα που έχουμε μαζέψει εμείς είτε άλλων ερασιτεχνών / επαγγελματιών, να παρακολουθήσουμε ενημερωτικά και εκπαιδευτικά σεμινάρια. Αστρονομία για όλους λοιπόν και ασφάλεια.

Δεδομένης της κατάστασης, θεωρήσαμε ότι είναι σημαντικό (σαν πρόταση) όσο και συνεπές (σαν αποστολή μας) να συγκεντρώσουμε όλο το υλικό το οποίο μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε μια διέξοδο από την απομόνωση στο σπίτι ή (και γιατί όχι) να ανακαλύψετε ένα πιο μακρόχρονο χόμπυ. Για όσους από σας όμως έχετε μεγαλύτερη εμπειρία και ενδιαφέρον έχουμε συγκεντρώσει ακόμα πιο ενδιαφέροντα θέματα.

Αστρονομία για όλους


Βίντεο

Στο κανάλι μας στο YouTube (όπως και στην σελίδα μας εδώ) μπορείτε να βρείτε μια υλικό από ομιλίες μας σε διάφορες συναντήσεις και συνέδρια, καθώς και από δράσεις μας.

Μαθήματα Αστρονομίας

Είτε είστε αρχάριος είτε πιο προχωρημένος υπάρχει ένα μάθημα για σας!

Αστρονομία για όλους
Από την σειρά σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία” (Ι. Στρίκης).

  1. Την περίοδο 2013-2014 διοργανώσαμε μια σειρά από 20 θεωρητικά μαθήματα σχετικά με την Αστρονομία.
  2. Το 2014-2015 υλοποιήσαμε μια σειρά από πρακτικά εργαστήρια σχετικά με παρατηρησιακές τεχνικές σε διαφορετικά αντικείμενα: Ήλιος, μεταβλητά άστρα, κομήτες, πλανήτες, τεχνητά αντικείμενα, διάττοντες αστέρες.
  3. Την περίοδο 2018-2019 γεφυρώσαμε τα δύο προηγούμενα με μια σειρά σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία” της οποίας το υλικό (βίντεο και παρουσιάσεις) μπορείτε να βρείτε επίσης ελεύθερα (μέσα στις επόμενες μέρες θα έχει ολοκληρωθεί το ανέβασμα όλου του υλικού).

Αν θα θέλατε να πιάσετε το νήμα από την αρχή θα προτείναμε να ξεκινήσετε από την 1η σειρά, μετά στη 3η και τέλος στη 2η – όπου θα έχετε την ευκαιρία να κατεβάσετε δεδομένα και να κάνετε επεξεργασία. Ωστόσο, όλα είναι έτσι οργανωμένα ώστε να μπορείτε να τα παρακολουθήσετε και μεμονωμένα, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας.

Διαβάστε

Ο παραπάνω διαθέσιμος χρόνος στο σπίτι μας δίνει την ευκαιρία να (ξανα)διαβάσουμε και κάποια παλιότερα νέα και άρθρα (κάποια εκ των οποίων παραμένων ακόμα επίκαιρα). Τέτοια μπορείτε να βρείτε στις εκδόσεις μας που αφορούν το περιοδικό “Παρατηρησιακή Αστρονομία” καθώς και το ενημερωτικό δελτίο “Πλειάδες”.

Για τους μικρούς αστρονόμους

Γίνε αστρονόμος στο σπίτι!“: μια νέα δράση του Συλλόγου σε συνεργασία με το Παιδικό Μουσείο Exploration, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικτυακής δράσης του Μουσείου “#Εξερευνώ στο σπίτι“. Τα παιδιά, μέσα από διάφορες δραστηριότητες, έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν την επιστήμη της αστρονομίας από το ίδιο τους το σπίτι. Παιχνίδια, πειράματα, γρίφοι και πολλές αστρονομικές εξερευνήσεις σας περιμένουν στην επίσημη ιστοσελίδα του Μουσείου και στα κοινωνικά δίκτυα (Facebook, Instagram). Ακολουθήστε τα για να δείτε τι επιφυλάσσει η συνέχεια!

Επιστήμη των Πολιτών

Σας ενδιαφέρει να κάνετε ένα βήμα παραπάνω και να μπείτε λίγο πιο βαθιά σε κάποιο επιστημονικό πρότζεκτ; Τότε μπορείτε να συμβάλλετε και εσείς στα διάφορα προγράμματα Επιστήμης των Πολιτών. Συγκεντρώσαμε ένα σύνολο αυτών σε μια σελίδα που σκοπεύουμε να ανανεώνουμε με καινούργιες προσθήκες ή αλλαγές (τις οποίες μπορείτε να μας προτείνετε σε περίπτωση που δεν το κάναμε ήδη!).

Παρατηρήσεις

Ένα σημαντικό κομμάτι της δραστηριότητάς μας αφορά την διεξαγωγή παρατηρήσεων. Για αυτό το λόγο και έχουμε οργανωθεί σε Τομείς Εργασίας, όπου ο καθένας εξετάζει συγκεκριμένα αντικείμενα. Μπορείτε να βρείτε διάφορους οδηγούς παρατήρησης και να δοκιμάσετε και εσείς!

Κατά καιρούς τρέχουμε και πιο συγκεκριμένα προτζεκτς, με αυτή την περίοδο (και πολύ πριν την επιδημία) να παρακολοθούμε τακτικά την έκλειψη του ΕΕ Κηφέα και την τελευταία Αποχή της Αφροδίτης.

EE Cep light curve 2014
Καμπύλη φωτός του ΕΕ Κηφέα κατά την διάρκεια της έκλειψης του 2014.

Συμμετοχή σε πρότζεκτς

Οι παρατηρήσεις μας αποτελούν ένα πρώτο – κρίσιμο – βήμα για την διαπίστωση ή την καταγραφή κάποιου γεγονότος ή αντικειμένου. Δεν έχουν και τόσο σημασία όμως αν δεν συνοδεύονται από την κατάλληλη ανάλυση και επεξεργασία. Ωστόσο, πολλές φορές ο όγκος τους είναι τέτοιος και ο χρόνος μας περιορισμένος που μοιραία κάποια δεδομένα … κάθονται στους υπολογιστές μας! Ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν έχουμε αρκετές παρατηρήσεις για να υλοποιήσουμε το πρότζεκτ μας. Αν λοιπόν διαθέτετε όρεξη τότε μπορείτε να μας βοηθήσετε στην υλοποίησή τους και να συμβάλλετε με ένα πολύ ουσιαστικό τρόπο (και σε μεγαλύτερο βάθος από ότι στα προγράμματα Επιστήμης των Πολιτών).

Τέτοιου είδους πρότζεκτς είναι διαθέσιμα κατά αποκλειστικότητα για τα μέλη μας. Λόγω της μοναδικότητας των συνθηκών όμως αποφασίσαμε να προσφέρουμε δύο προτάσεις προς κάθε ενδιαφερόμενο.

Α. Ανάλυση βίντεο δεδομένων από παρατηρήσεις διαττόντων
(συντονιστής Γρηγόρης Μαραβέλιας)

Ο αυτοματοποιημένος σταθμός καταγραφής διαττόντων από το Ηράκλειο Κρήτης καταγράφει σχεδόν συνεχόμενα από το 2011. Τα δεδομένα αυτά (μοναδικά στον Ελληνικό χώρο, αλλά μέρος του δικτύου ΙΜΟ-Video Commision) περιέχουν πλήθος πληροφοριών για τους καταγεγραμμένους διάττοντες (ταχύτητα, θέσεις, μέγεθος, διάρκεια, κα). Με αυτά μπορούμε να μελετήσουμε α. συγκεκριμένες βροχές διαττόντων, β. μεμονωμένους διάττοντες για να εξάγουμε καμπύλες φωτός., γ. μελέτη ποιότητας του ουρανού (για τη συγκεκριμένη περιοχή), καθώς το σύστημα καταγράφει το οριακό μέγεθος ανά λεπτό.

Β. Παρατηρησιακο πρόγραμμα β Λύρας
(συντονιστής Μάνος Καρδάσης)

Το β Λύρας είναι ένα γνωστό μεταβλητό από το 1784 (από τον John Goodricke). Αποτελεί ένα πρότυπο είδος διπλού εκλειπτικού συστήματος, όπου τα δύο μέλη βρίσκονται σε στάδιο έντονης ανταλλαγής μάζας (semidetached). Αν και είμαστε σχετικά βέβαιοι για την φύση του πιο λαμπρού μέλους του συστήματος (ένα άστρο τύπου Β6ΙΙΙ με Β8ΙΙ) δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι για το δεύτερο, και ας έχουν περάσει 200 και χρόνια από την ανακάλυψή του.
Παρόλα αυτά είναι ένα σύστημα που είναι ορατό με γυμνό μάτι καθ’όλη τη διάρκεια της σύντομης μεταβολής του, καθώς και εύκολα εντοπίσιμο στο χαρακτηριστικό σχήμα του αστερισμού της Λύρας. Το γεγονός αυτό το κάνει έναν ελκυστικό στόχο για εισαγωγή στην παρατήρηση με γυμνό μάτι αλλά και με ψηφιακές (DSLR και CCD) κάμερες. Αποτελεί μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να ξεκινήσει κάποιος το θαυμαστό ταξίδι της παρατήρησης μεταβλητών αστέρων (είτε έχει εξοπλισμό είτε όχι) καθώς δεν απαιτείται ιδιαίτερος εξοπλισμός. Ταυτόχρονα, όσοι έχουν μηχανές DSLR μπορούν να δοκιμάσουν την τεχνική DSLR φωτομετρίας, και όσοι έχουν κάμερα CCD με V φωτομετρικό φίλτρο περιμένουμε οπωσδήποτε τις παρατηρήσεις τους!
Σκοπός του προγράμματος παρατήρησης είναι κυρίως η εξοικείωση των συμμετεχόντων στην μεθοδολογία παρατήρησης, καταγραφής και αποστολής της σε συγκεκριμένη μορφή. Ιδανικό θα είναι να συγκεντρωθούν αρκετές παρατηρήσεις ώστε να συγκρίνουμε τις οπτικές με τις ψηφιακές παρατηρήσεις. Στόχος μας είναι να ερευνήσουμε την ακρίβεια των οπτικών μετρήσεων δεδομένης της τεχνικής ευκολίας τους.

Για τα μέλη μας και … όχι μόνο!

Μπορεί οι συναντήσεις με φυσική παρουσία να μην είναι εφικτές, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βρεθούμε ηλεκτρονικά. Για αυτό και σχεδιάζονται μια σειρά από εργαστήρια/παρουσιάσεις (webinars). Σε πρώτο επίπεδο και για αν ενισχύσουμε την αλληλεπίδραση των μελών μας κάποιες δράσεις μας θα είναι αποκλειστικά για μέλη του συλλόγου. Ωστόσο, μέρος του υλικού θα βρει το δρόμο του προς την ιστοσελίδα μας και στο YouTube κανάλι μας.

Θα ανακοινώνουμε το πρόγραμμά μας στην παρούσα σελίδα, οπότε και σας ζητάμε να την επισκέπτεστε τακτικά για να δείτε τις ανανεώσεις, κυρίως για τις ημερομηνίες και για το κοινό που θα απευθυνόμαστε (οτιδήποτε δεν έχει καθοριστεί ακόμα θα το βλέπετε σαν ???).
Εναλλακτικά, μπορείτε να γραφτείτε και στην λίστα ανακοινώσεών μας ή/και στην ομάδα μας στο Facebook.

Πρόγραμμα Συναντήσεων

προηγούμενες

  • Εργαστήριο καταγραφής και ανάλυσης δεδομών για εξωπλανήτες
    Ιάκωβος Στρίκης — Κυριακή 12/4/2020 μέσω τηλεδιάσκεψης (webinar) — [για μέλη]
  • Εργαστήριο διεξαγωγής παρατηρήσεων για εξωπλανήτες
    Ιάκωβος Στρίκης — Δευτέρα 13/4/2020 μέσω τηλεδιάσκεψης — [για μέλη]
  • Webinar πλανητικής καταγραφής και επεξεργασίας
    Ιωάννης Μπούχρας — Σάββατο 25/4/2020 — [για μέλη]
  • 100 χρόνια από την “Μεγάλη Αντιπαράθεση” (The Great Debate) για την ύπαρξη ή όχι άλλων γαλαξιών – μίνι παρουσίαση και συζήτηση
    Γρηγόρης Μαραβέλιας — Κυριακή 26/4/2020 — [για μέλη]
  • Live YouTube συζήτηση με θέμα “Η ζωή ενός μοντέρνου Αστρονόμου
    7 Μαΐου 9:00 μμ — [για όλους]

  • Το ρ Κασσιόπης και η έκρηξη του 2013 – συγκρίνοντας οπτικές και ψηφιακές παρατηρήσεις
    Γρηγόρης Μαραβέλιας – Σάββατο, 7/11/2020 – [για μέλη]

επόμενες

  • Συνάντηση μελών ΣΕΑ
    ΣΕΑ – Σάββατο, 5/12/2020[για μέλη]

σχεδιαζόμενες

  • Πλανήτες του Ηλιακού συστήματος: το χτές και το σήμερα
    διαδικτυακή συζήτηση (live YouTube) – Ημερονημία θα ανακοινωθεί — [για όλους]
  • Εργαστήριο πλανητικής καταγραφής και επεξεργασίας (webinar)
    Μάνος Καρδάσης — Ημερονημία θα ανακοινωθεί — [για μέλη]
  • Ομιλία
    Θανάσης Ευαγγελόπουλος — Ημερομηνία θα ανακοινωθεί — [για μέλη]


έχετε κάποια απορία από τα παραπάνω;
έχετε μήπως κάποια ιδέα για το τι θέλετε να δείτε;

Αφήστε μας ένα σχόλιο ή επικοινωνήστε μαζί μας
και θα ανταποκριθούμε όσο πιο άμεσα γίνεται!





Υλικό από τον κύκλο σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία”

Τον Φεβρουάριο ολοκληρώσαμε τον κύκλο σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία” που τρέξαμε από τον Δεκέμβριο του 2018. Στην παρούσα σελίδα θα κάνουμε διαθέσιμο όλο το υλικό που παράχθηκε κατά την διάρκεια αυτών των σεμιναρίων.


Να παρακολουθείτε την σελίδα αυτή για μελλοντικές ανανεώσεις !
– 25/4/2019: βίντεο από το 1ο μάθημα

– 23/4/2020: βίντεο από το 2ο και 3ο μάθημα, παρουσιάσεις 1ου μαθήματος


Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018

— Εισαγωγή στην ερασιτεχνική παρατηρησιακή Αστρονομία (Μ. Καρδάσης και Γ. Μαραβέλιας)

Στην πρώτη μας συνάντηση θα αναφερθούμε στην Παρατηρησιακή Αστρονομία η οποία μας προσφέρει την απόλαυση της άμεσης παρατήρησης και καταγραφής των ουράνιων σωμάτων με κάθε δυνατό μέσο. Θα γνωρίσουμε τις διαφορετικές κοινότητες σε Ελλάδα και εξωτερικό που ασχολούνται συστηματικά με αυτήν και τις διάφορες σχετικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα.
(pdf παρουσίασης)

— Κάτω από τον ουράνιο θόλο (Ο. Βουτυράς)

Στην παρουσίαση αυτή θα κάνουμε μια εισαγωγή στον ουράνιο θόλο, τους αστερισμούς, την κίνηση των ουράνιων σωμάτων, καθώς και σε μεθόδους προσανατολισμού και υπολογισμού της ώρας με απλή παρατήρηση του ουρανού!
(pdf παρουσίασης)

Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2018

— Αποκρυπτογραφώντας το Φως (Ο. Βουτυράς)

Στη συνάντηση αυτή θα μάθουμε ποια είναι η φύση του φωτός και πώς την εκμεταλλευόμαστε για να κατανοήσουμε και να μελετήσουμε τα ουράνια αντικείμενα, μέσα από τεχνικές φωτομετρίας και φασματοσκοπίας.

— Κάμερες, τηλεσκόπια και άλλα καλούδια (Ι. Στρίκης)

Τι χρειαζόμαστε για να παρατηρήσουμε ουράνια αντικείμενα; Ξεκινώντας από το μάτι μας ως όργανο παρατήρησης εξετάζουμε πώς μπορούμε να το ενισχύσουμε με τηλεσκόπια και κάμερες.

Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2019

— Ήλιος το “Άστρο της Ημέρας” (Ι. Στρίκης)

Ελάτε μαζί μας και περιπλανηθείτε ίσως στην πιο βίαιη γωνία του Ηλιακού μας συστήματος, η οποία όμως είναι υπεύθυνη για την ζωή στην Γη. Δείτε πώς παρατηρούμε τον Ήλιο και πώς είναι να γίνεσαι και εσύ για μία ημέρα ταξιδιώτης στο διάστημα.

— Τα άλλα “φεγγάρια” της Γης (Κ. Αγγελής – Π. Παπαδέας)

Σε αυτό το μάθημα θα γίνει εισαγωγή στα τεχνητά αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τη Γη στο διάστημα, την ιστορία τους, τις πιθανές τροχιές τους και τις παρατηρησιακές τεχνικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να τα καταγράψουμε.




Μάθημα 1ο: επιστροφή στα βασικά …

Μετά από χρόνια φέτος αποφασίσαμε σαν Σύλλογος να κάνουμε ένα ακόμη μεγάλο βήμα, ένα νέο άνοιγμα στο κοινό. Για να γίνει αυτό έπρεπε ουσιαστικά να πάμε τον χρόνο πίσω στην αρχή, στην αρχή του Συλλόγου μας και να δούμε τι κάναμε τότε και τι σήμερα.

Η αλήθεια είναι ότι η διαφορά του “τότε” με το “τώρα” είναι τεράστια, και όλα αυτά τα χρωστάμε στον ουρανό, ναι στον ουρανό που η κάθε μας ματιά εκεί πάνω μας προ(σ)καλεί να κοιτάμε ακόμα περισσότερο. Οι εμπειρίες μας όμως είναι τόσο μοναδικές που πιστεύουμε ότι πρέπει μοιράζονται. Αυτό που θέλουμε είναι να δώσουμε κάτι πίσω, και να κάνουμε νέους ανθρώπους (κάθε ηλικίας) να γυρίσουν το βλέμμα τους προς τον ουρανό που τόσο πολύ αγαπάμε. Ακριβώς αυτός είναι και ο στόχος του κύκλου σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία“.

Σεμινάρια Αστρονομίας

Το πρώτο λοιπόν σεμινάριο έγινε, στην δημοτική βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο παλιό φρουραρχείο, εκεί απέναντι από τον “Σταθμό Λαρίσης”. Το Σαββάτο 1η Δεκεμβρίου μαζευτήκαμε περίπου 85 άνθρωποι κάθε ηλικίας που μόνο στόχο είχαμε να μάθουμε τα βασικά στο πως να κοιτάμε ψηλά. Μάλιστα, κόσμος άρχισε να έρχεται από νωρίς το πρωί και να παίρνει θέση στην αίθουσα των σεμιναρίων.

Σεμινάρια Αστρονομίας Σεμινάρια Αστρονομίας

85 συμμετέχοντες και δύο εξαιρετικοί ομιλητές και παρουσιαστές, ο Μάνος Καρδάσης και ο Ορφέας Βουτυράς. Οι δυο τους μας ταξίδεψαν πίσω στον χρόνο για να δούμε πως η τέχνη της παρατήρησης του ουρανού έκανε τους πρώτους πολιτισμούς στην Γη να φτιάξουν τα πρώτα τους ημερολόγια χτίζοντας μεγαλιθικά μνημεία. Αλλά και στο μέλλον για το ποιος θα είναι ο επόμενος πολικός αστέρας σε μερικές χιλιάδες χρόνια αλλά και πως θα είναι οι αστερισμοί στο μέλλον. Αλλά με πιο σημαντικό μήνυμα το πως αυτή η παρατήρηση του ουρανού μας έχει εξελίξει την γνώση μας στην Αστρονομία.

Σεμινάρια Αστρονομίας

Το Σάββατο 1ης Δεκεμβρίου ήταν μια μόνο η αρχή. Μια νέα αρχή για πολλούς νέους αλλά και αρκετούς εμπειρότερους. Ακολουθήστε μας στην συνέχεια αυτού του ταξιδιού που θα αρχίσουμε να εμβαθύνουμε όλο και περισσότερο και να γνωρίζουμε όλο και περισσότερα υπέροχα αντικείμενα του ουρανού.

Μην ξεχάσετε το επόμενο μάθημα στις 15 Δεκεμβρίου 2018

[Φωτογραφίες Ιάκωβος Στρίκης]




Κύκλος σεμιναρίων “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία”

Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία

Ο ουράνιος θόλος είναι ένα μέρος που μπορεί να προσφέρει σε όλους, χωρίς καμία εξαίρεση, άπειρες συγκινήσεις. Τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα παρατηρείται μια αύξηση του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που  “ξεφεύγουν” από την καθημερινότητα και στρέφονται προς τον ουρανό, υποβοηθούμενες από εξοπλισμό όπως τηλεσκόπια ή φωτογραφικές μηχανές. Τα μέλη του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, από τους πρωτοπόρους σε αυτή την φυγή, που μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσα από απλό “αστροχάζι” είτε μέσα από πιο σύνθετες διαδικασίες, όπως η “Αστροφωτογράφηση” ή η συστηματική παρατήρηση φαινομένων του ουρανού και η εκπόνηση μελετών.

Στο πλαίσιο ανάπτυξης της Αστρονομίας στην Ελλάδα, ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας διοργανώνει μια σειρά παρουσιάσεων με θέμα την “Εισαγωγή στην Παρατηρησιακή Αστρονομία”. Ακολουθήστε μας σε μια ξενάγηση που θα ξεκινήσει από τον Ήλιο μας, τους πλανήτες και τα μικρότερα μέλη της οικογένειας του ηλιακού μας συστήματος, θα σας μεταφέρει σε κοντινά άστρα με πλανήτες και σε “διαστημικά νέφη” στο Γαλαξία μας, και θα σας φτάσει ως τα πέρατα του Σύμπαντος, σε μακρινούς γαλαξίες. Σε όλην αυτή την διαδρομή δεν θα ξεχάσουμε βέβαια και τον δικό μας πλανήτη, την μικρή αυτή μπλε μπάλα, τον μόνο πλανήτη με τεχνητούς δορυφόρους που ξέρουμε.

Σας περιμένουμε!

Εργαστήριο επεξεργασίας πλανητικών παρατηρήσεων (Μ. Καρδάσης).

Εργαστήριο επεξεργασίας πλανητικών παρατηρήσεων (Μ. Καρδάσης).

Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018

— Εισαγωγή στην ερασιτεχνική παρατηρησιακή Αστρονομία

Στην πρώτη μας συνάντηση θα αναφερθούμε στην Παρατηρησιακή Αστρονομία η οποία μας προσφέρει την απόλαυση της άμεσης παρατήρησης και καταγραφής των ουράνιων σωμάτων με κάθε δυνατό μέσο. Θα γνωρίσουμε τις διαφορετικές κοινότητες σε Ελλάδα και εξωτερικό που ασχολούνται συστηματικά με αυτήν και τις διάφορες σχετικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα.

— Κάτω από τον ουράνιο θόλο

Στην παρουσίαση αυτή θα κάνουμε μια εισαγωγή στον ουράνιο θόλο, τους αστερισμούς, την κίνηση των ουράνιων σωμάτων, καθώς και σε μεθόδους προσανατολισμού και υπολογισμού της ώρας με απλή παρατήρηση του ουρανού!

Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2018

— Αποκρυπτογραφώντας το Φως

Στη συνάντηση αυτή θα μάθουμε ποια είναι η φύση του φωτός και πώς την εκμεταλλευόμαστε για να κατανοήσουμε και να μελετήσουμε τα ουράνια αντικείμενα, μέσα από τεχνικές φωτομετρίας και φασματοσκοπίας.

— Κάμερες, τηλεσκόπια και άλλα καλούδια.

Τι χρειαζόμαστε για να παρατηρήσουμε ουράνια αντικείμενα; Ξεκινώντας από το μάτι μας ως όργανο παρατήρησης εξετάζουμε πώς μπορούμε να το ενισχύσουμε με τηλεσκόπια και κάμερες.

Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2019

— Ήλιος το “Άστρο της Ημέρας”

Ελάτε μαζί μας και περιπλανηθείτε ίσως στην πιο βίαιη γωνία του Ηλιακού μας συστήματος, η οποία όμως είναι υπεύθυνη για την ζωή στην Γη. Δείτε πώς παρατηρούμε τον Ήλιο και πώς είναι να γίνεσαι και εσύ για μία ημέρα ταξιδιώτης στο διάστημα.

— Τα άλλα “φεγγάρια” της Γης

Σε αυτό το μάθημα θα γίνει εισαγωγή στα τεχνητά αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τη Γη στο διάστημα, την ιστορία τους, τις πιθανές τροχιές τους και τις παρατηρησιακές τεχνικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να τα καταγράψουμε.

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2019

— Οι Πλανήτες και οι Δορυφόροι τους  [ μεταφέρεται στις 9 Φεβρουαρίου ]

Σε αυτή την παρουσίαση θα κάνουμε ένα σύντομο ταξίδι στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και τους μεγάλους δορυφόρους τους και θα δούμε το πώς με απλό ερασιτεχνικό εξοπλισμό μπορούμε να τους παρατηρήσουμε, να τους καταγράψουμε και να βάλουμε το δικό μας λιθαράκι στην Πλανητική Επιστήμη.

— Τα μικρότερα ξαδέλφια των Πλανητών

Στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης αυτής θα γνωρίσουμε τα μικρά αντικείμενα του ηλιακού μας συστήματος, καθώς και το ξεχωριστό φαινόμενο των αποκρύψεων αστέρων από σώματα του Ηλιακού συστήματος. Όπως πάντα, στο τέλος θα δούμε πως μπορούμε όλοι μας να προσφέρουμε τα μέγιστα, με τον ελάχιστο δυνατό εξοπλισμό.

Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2019

— Πεφταστέρια, οι λιλιπούτειοι κάτοικοι του Ηλιακού μας συστήματος ! [ μεταφέρεται στις 26 Ιανουαρίου ]

Μια παρουσίαση για τους διάττοντες αστέρες, τα γνωστά σε όλους μας πεφταστέρια. Θα δούμε τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να μελετήσουμε τα μικροσκοπικά αυτά κομμάτια ύλης, που μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία του ηλιακού μας συστήματος.

— Τα κυκλοθυμικά αστέρια!

Από τη στιγμή που γεννιούνται μέχρι το θάνατό τους τα άστρα περνάνε μέσα από πολλές περιόδους αστάθειας. Θα δούμε πως μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτές τις περιόδους τους για να κατανοήσουμε ακόμα καλύτερη την αστρική εξέλιξη.

Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2019

— Διαστημικά Σύννεφα και Παρέες Αστέρων

Αστρικά σμήνη, νεφελώματα, γαλαξίες: μια παρουσίαση σε μερικά από τα πιο εντυπωσιακά  θεάματα του ουρανού. Θα δούμε τι εξοπλισμό και ποιους καταλόγους χρειαζόμαστε για να τα παρατηρήσουμε.

— Πλανήτες σε άλλους κόσμους

Θα μιλήσουμε για άλλους κόσμους, από θερμούς “Δίες” μέχρι υπερ-Γαίες, σε ένα ταξίδι εξερεύνησης σχηματισμού άλλων πλανητικών συστημάτων.

Όλες οι παρουσιάσεις θα πραγματοποιηθούν από μέλη του Συλλόγου μας αλλά απευθύνονται, ελεύθερα, σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, χωρίς περιορισμούς. Η συμμετοχή είναι επίσης δωρεάν.

Τα μαθήματα θα διεξαχθούν στον χώρο της Κεντρικής Δημοτική Βιβλιοθήκης Δήμου Αθηναίων (Δομοκού 2, Σταθμός Λαρίσης).

Κάθε Σάββατο η προσέλευση θα ξεκινάει 10:15 π.μ. με 10:45 π.μ. (εγγραφές, διαδικαστικά, κ.τ.λ.) και οι παρουσιάσεις θα έχουν διάρκεια μιας ώρας (11:00-12:00 και 12:30-13:30). Αναλυτικό πρόγραμμα για το κάθε Σάββατο θα ανακοινώνεται μερικές μέρες πριν την διεξαγωγή του.

Για προ-εγγραφή στο κύκλο σεμιναρίων αυτών μπορείτε να χρησιμοποιείτε την παρακάτω φόρμα εγγραφής. Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση μας και θα βελτιστοποιήσει την διαδικασία στον χώρο της βιβλιοθήκης. Για όσους παρακολουθήσουν τουλάχιστον 4 από τις 6 συναντήσεις θα δοθεί βεβαίωση.

Αφίσα του κύκλου σεμιναρίων "Εισαγωγή στην παρατηρησιακή Αστρονομία"

Η αφίσα μας!




Συμμετοχή στο συνέδριο FM14 της Γενικής Συνέλευσης της IAU 2018

Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (International Astronomical Union) είναι η μεγαλύτερο ένωση επαγγελματιών αστρονόμων εκπροσωπώντας σχεδόν το σύνολό τους από όλες τις χώρες. Η Γενική Συνέλευση της πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια και παράλληλα με αυτή διεξάγεται μια σειρά συνεδρίων. Φέτος, η 30η Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε τέλη Αυγούστου στη Βιέννη της Αυστρίας, και ανάμεσα στα συνέδρια ήταν και η συνάντηση πάνω στο “ρόλο της IAU στην παγκόσμια διάδοση της αστρονομίας, οι τελευταίες προκλήσεις και γεφυρώνοντας διαφορετικές κοινότητες” (Focus Meeting 14 on IAU’s role on global astronomy outreach, the latest challenges and bridging different communities; 23 Αυγούστου 2018).

Ο ΣΕΑ συμμετείχε σε αυτό το συνέδριο με μία παρουσίαση σε μορφή αφίσας (η οποία παρουσιάστηκε ηλεκτρονικά) με τίτλο “Ένα παράδειγμα ανάπτυξης νέων συνεισφέροντων στην Αστρονομία”. Ουσιαστικά αυτό που παρουσιάζεται συνολικά σε αυτή την εργασία είναι το αποτέλεσμα της εμπειρίας που αποκομίσαμε από την διεξαγωγή του κύκλου εργαστηρίων παρατηρησιακής Αστρονομίας, που διοργανώθηκε το 2014-2015 (θεματικοί μήνες Ηλίου, μεταβλητών άστρων, κομητών, πλανητών, τεχνητών αντικειμένων, διαττόντων αστέρων).

Μπορείτε να δείτε την ηλεκτρονική παρουσίαση του συνεδρίου καθώς και την προδημοσίευση της εργασίας (arXiv:1810.04562).

Ακολουθούν ο τίτλος, συγγραφείς, και η περίληψη της εργασίας:

“A paradigm to develop new contributors to Astronomy”

G. Maravelias, E. Vourliotis, K. Marouda, I. Belias, E. Kardasis, P. Papadeas, J. D. Strikis, E. Vakalopoulos, O. Voutyras

One of the most regular activities of amateur clubs is scientific outreach, a paramount channel to disseminate scientific results. It is typically performed through talks given by both experts (professional astronomers) and non-experts to a diverse audience, including amateur astronomers. However, this is a rather passive, one-way, approach. The advance of technology has provided all the tools that can help the audience/amateurs to become more active in the scientific output. What is often missing is the proper guidance. To address that within the Greek amateur community the Hellenic Amateur Astronomy Association materialized a training program (free-of-charge and open-accessed) to develop scientific thought and the practical capabilities for amateurs to produce valuable results. The program ran from November 2014 to May 2015 focusing each session (month) to: the Sun, variable stars, comets, planets, artificial satellites, meteors. A professional and/or an experienced amateur astronomer was leading each session consisting of a theoretical part (highlights of the field, necessary observational techniques) and a hands-on part (observations and data analysis). At least 50 unique participants gained significant experience by following parts or the complete program.




Ο ΣΕΑ στην 11η ΠΕΕΑ

Η 11η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων πραγματοποιείται στις 21-23 Ιουλίου (2017) στους Φιλιππαίους Γρεβενών. Ο ΣΕΑ θα είναι εκεί συμβάλλοντας στο πρόγραμμα της εκδήλωσης με τα εξής εργαστήρια:

  1. Παρασκευή, 21 Ιουλίου, 19:00
    Ομιλία του Ευαγγελόπουλου Θανάση με θέμα:
    “Τα μυστικά της όρασης μέρος Β’: Η αντίληψη των χρωμάτων”
    Περίληψη: Ο Ήλιος είναι λευκός ή κίτρινος; Γιατί ο ουρανός και η θάλασσα δεν είναι μωβ, αφού το μωβ σκεδάζεται εντονότερα από το μπλε; Αν είναι θέμα των ματιών μας, γιατί τα φωτογραφικά φιλμ δεν απεικονίζουν μωβ τον ουρανό; Έχουμε την ικανότητα να δούμε το υπεριώδες δια γυμνού οφθαλμού, και πώς; Γιατί η Αφροδίτη φαίνεται στο υπεριώδες; Γιατί δεν υπάρχουν πράσινα αστέρια; Αν είναι θέμα των ματιών μας, γιατί οι φωτογραφίες δεν δείχνουν κάποια αστέρια πράσινα; Γιατί τα φυτά είναι πράσινα; Τι χρώμα θα έχουν τα γήινα φυτά σε άλλον πλανήτη, όπου ο ουρανός δεν είναι μπλε; Τι χρώμα θα έχουν τα φυτά σε έναν πλανήτη γύρω από κάποιο κόκκινο ή κάποιο μπλε άστρο; Γιατί στο ηλιοβασίλεμα ο ουρανός κοκκινίζει, αφού η σκέδαση εντείνεται, άρα θα έπρεπε να γίνεται έντονα μπλε; Γιατί τα σύννεφα είναι συνήθως λευκά; Γιατί σε έκλειψη Σελήνης, φαίνεται κόκκινη η Σελήνη, αντί να εξαφανισθεί και να φαίνεται μαύρη; Πως φαίνεται το ουράνιο τόξο σε ασπρόμαυρο φιλμ και γιατί; Οι μηχανισμοί που εξηγούν την αντίληψη των χρωμάτων, σε μια επιστημονική αλλά απλή και κατανοητή παρουσίαση από τον ιατρό-Ενδοκρινολόγο Θανάση Ευαγγελόπουλο.
  2. Σάββατο, 22 Ιουλίου, 16:00
    Εργαστήριο του Πιέρρου Παπαδέα με θέμα:
    “Αστρονομική παρατήρηση με εργαλεία ελεύθερου λογισμικού”
    Περίληψη: Τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στην ανάπτυξη ελεύθερου και ανοικτού λογισμικού για αστρονομικές παρατηρήσεις είναι ραγδαίες. Το εύρος των επιλογών και οι δυνατότητες τους είναι συγκρίσιμες και πολλές φορές ξεπερνούν τα κλειστά και εμπορικά λογισμικά. Στο workshop αυτό θα γίνει εισαγωγή στο ελεύθερο και ανοικτό λογισμικό, στις βασικές λειτουργίες και δομές της κοινότητας, καθώς επίσης θα παρουσιαστεί και η βασική λειτουργία των Stellarium, KStars, Indi/Ekos και PlanetaryImager.
  3. Σάββατο, 22 Ιουλίου, 21:30
    Μάθημα ουρανογραφίας με τον Θανάση Ευαγγελόπουλο.

 




Μάιος 2015: Θεματικός μήνας Διαττόντων Αστέρων

< 5/6/2015 – Ομιλίες και Άσκηση 2 >

Μετά από μερικές μέρες ανεβάζουμε και το υπόλοιπο υλικό που έχει να κάνει με την ολοκλήρωση της παρουσίασης της οπτικής μεθόδου καταγραφής διαττόντων καθώς και μια μικρή εισαγωγή σε άλλες μεθόδους. Επιπλέον, παρουσιάστηκε η λειτουργία της φόρμας αναφοράς ΙΜΟ για παρατηρήσεις πολύ λαμπρών διαττόντων (βολίδες). Η φόρμα είναι πολύ απλή (δείτε στο [1]) και αναμένεται στο μέλλον να υπάρχει διαθέσιμη και στα ελληνικά.

  • Γ. Μαραβέλιας, “Οπτική μέθοδος-Μέρος Β”, 24/5/2015, αρχείο pdf
  • Γ. Μαραβέλιας, “Τεχνικές Παρατήρησης”, 24/5/2015, αρχείο pdf

Επίσης, σε συνεννόηση με τους συμμετέχοντες καθορίστηκε η 1η Σεπτέμβρη 2015 σαν τελική ημερομηνία αποστολής της δεύτερης άσκησης (που αφορά 2 παρατηρήσεις σε 2 διαφορετικές νύχτες, διάρκειας τουλάχιστον 1 ώρας η κάθε μία), για όσους φυσικά επιθυμούν να λάβουν βεβαίωση. Η ημερομηνία αποφασίστηκε έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνει το διάστημα του Αυγούστου στο οποίο υπάρχουν αρκετές ενεργές βροχές (και κυρίως οι Περσείδες).

Φυσικά, αυτό δεν αφαιρεί το δικαίωμα από τον οποιοδήποτε να προσπαθήσει να παρατηρήσει ανεξάρτητα! Πιστεύουμε ότι όλο το απαραίτητο υλικό είναι διαθέσιμο και για περισσότερη βοήθεια μπορείτε απευθυνθείτε στον Γ. Μαραβέλια (στοιχεία επικοινωνίας θα βρείτε στις παρουσιάσεις).

[1] Φόρμα αναφοράς ΙΜΟ για παρατήρηση βολίδας: http://fireballs.imo.net/members/imo/report_intro

 

< 14/5/2015 – Ομιλίες και Άσκηση 1 >

Στην πρώτη συνάντηση πραγματοποιήσαμε μια γενική εισαγωγή στο αντικείμενο των Διαττόντων και είδαμε τα βασικά βήματα για την προετοιμασία και καταγραφή τους στο πεδίο. Παρακάτω δίνουμε τα αρχεία (σε pdf) των παρουσιάσεων. Στο τέλος της δεύτερης παρουσίασης (Οπτική Μέθοδος Α) δίνουμε και την πρώτη άσκηση που έχει να κάνει με την απλή εκτίμηση ποιότητας του ουρανού (εκτίμηση οριακού μεγέθους).

  • Γ. Μαραβέλιας, “Εισαγωγή”, 10/5/2015, αρχείο pdf
  • Γ. Μαραβέλιας, “Οπτική Μέθοδος – Μέρος Α”, 10/5/2015, αρχείο pdf

 

< 8/5/2015 – Αλλαγή ώρας για τη συνάντηση Κυριακής 10 Μαΐου >

Λόγω της διεξαγωγής μίας ακόμη δράσης στο χώρο του hackerspace, μετακυλίσουμε τη συνάντησή μας αντί για τις 12:00 στις 10:00 το πρωί της Κυριακής 10 Μαΐου (η επόμενη συνάντηση όμως θα είναι στις 12:00). Αν τυχόν δημιουργούνται προβλήματα λόγω αυτής της αλλαγής θα συζητήσουμε την επανάληψη αυτής σε αργότερη ημερομηνία.

 

< 4/5/2015 – Ανακοίνωση συναντήσεων για θεματικό μήνα Διαττόντων Αστέρων >

Ο Μάιος του 2015 είναι αφιερωμένος στου Διάττοντες Αστέρες. Θα πραγματοποιήσουμε μια γενική εισαγωγή και θα συζητήσουμε τεχνικές παρατήρησής τους. Θα δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στην οπτική παρατήρηση που είναι μια πολύ εύκολη αλλά σημαντική τεχνική καταγραφής, αλλά θα αναφερθούμε και στις υπόλοιπες τεχνικές (βίντεο, φωτογραφία, ράδιο).

Λόγω βεβαρημένου προγράμματος του ΣΕΑ το διήμερο 16-17 Μαΐου καθώς και η ύπαρξη δύο τριήμερων (1-3/5 και 30/5-1/6) μέσα στο Μάιο, τα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν σε δύο μέρες (με λίγο μεγαλύτερη διάρκεια, περίπου 3 ώρες, από τα προηγούμενα μαθήματα). Έτσι θα μπορέσουμε να καλύψουμε το υλικό χωρίς να χρειαστεί να διαθέσουν επιπλέον μέρες οι συμμετέχοντες (οπότε και θα ‘χουν χρόνο για τις πρακτικές ασκήσεις – που δεν θα είναι παρά απλή εφαρμογή αυτών που θα συζητηθούν !). Να τονίσουμε ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση για να συμμετέχει κανείς και οι συναντήσεις είναι ανοιχτές σε όλους!

 

Κυριακή 10 Μαΐου: 12:00 hackerspace (Αμπατιέλου 11, Αθήνα) | ΠΡΟΣΟΧΗ: νέα ώρα 10:00
– Εισαγωγή
– Οπτική Παρατήρηση (μέρος Α)
– Άσκηση 1* [μέτρηση ελάχιστου μεγέθους ουρανού]

 

Κυριακή 24 Μαΐου: 12:00 hackerspace (Αμπατιέλου 11, Αθήνα)
– Οπτική Παρατήρηση (μέρος Β)
– Άλλες τεχνικές (βίντεο, φωτογραφία, ράδιο)
– Συμπλήρωση φόρμας ΙΜΟ για Βολίδες
– Άσκηση 2** [οπτικές παρατηρήσεις]

 

Σημειώσεις για τις Ασκήσεις:
* Η μέτρηση αυτή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέχρι την επόμενη συνάντηση για να υπάρχει περιθώριο συζήτησης.
** Οι παρατηρήσεις θα μπορούν να πραγματοποιηθούν και να παραδοθούν μετά το τέλος των συναντήσεων (ενδεικτικά ένα-δύο μήνες μετά, σε συνεννόηση με τους συμμετέχοντες) – ανάλογα με τη διάθεση και την ανάγκη θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και κάποια ακόμη συνάντηση για απορίες/συζήτηση αργότερα αλλά πριν από την προθεσμία παράδοσης των ασκήσεων.

Βεβαίωση:
Όλες οι ομιλίες είναι ελεύθερες για όλους. Για όσους θα θέλουν να πάρουν βεβαίωση παρακολούθησης (για τα μη μέλη υπάρχει επιπλέον μια συμβολική επιβάρυνση των 5 ευρώ) θα πρέπει να παρακολουθήσουν και τις δύο συναντήσεις και να πραγματοποιήσουν τις ασκήσεις (για τις οποίες θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες και θα είναι όλες πολύ απλές!) εντός του χρονικού πλαισίου που θα οριστεί για αυτές.

Υλικό:
Οι παρουσιάσεις των τεχνικών παρατήρησης στηρίζονται στους οδηγούς παρατήρησης του Διεθνούς Οργανισμού Διαττόντων (International Meteor Organization – ΙΜΟ).

ΠΡΟΣΟΧΗ:
Να παρακολουθείτε αυτή τη σελίδα για περαιτέρω ανανεώσεις σχετικά με την πορεία και την εξέλιξη αυτών των συναντήσεων.




Απρίλιος 2015: Θεματικός μήνας Τεχνητών Αντικειμένων

Εισηγητής:  Πιέρρος Παπαδέας, Συντονιστής Τομέα Τεχνητών Αντικειμένων Σ.Ε.Α.

 

Σε αυτή τη σειρά παρουσιάσεων/εργαστηρίων θα πραγματοποιήσουμε μια εισαγωγή στην παρατήρηση των τεχνητών αντικειμένων, δορυφόρων και μη, και στις παρατηρησιακές τεχνικές τους.

Θα πραγματοποιηθούν (τουλάχιστον) 2 συναντήσεις, ξεκινώντας από τις 4 Απριλίου μέχρι και τις 25 Απριλίου,  όπου θα γίνουν μια παρουσίαση για τα τεχνητά αντικείμενα, την ιστορία τους και τις ιδιότητες τους.  Στην συνέχεια θα γίνει παρουσίαση και πρακτική άσκηση της μεθοδολογίας ψηφιακής παρατήρησης τους (οπτικής ή ραδιοκυματικής) , επεξεργασίας των αποτελεσμάτων και ανάλυσης. Τέλος αν ο καιρός και οι συνθήκες το επιτρέψουν θα πραγματοποιηθεί εξόρμηση “κυνήγι” δορυφόρου σε κοντινή στο λεκανοπέδιο περιοχή.

Να τονίσουμε ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση για να συμμετέχει κανείς και οι συναντήσεις είναι ανοιχτές σε όλους. Θα ακολουθήσουμε το παρακάτω πρόγραμμα, με τη κάθε συνάντηση να διαρκεί περίπου 2 ώρες:

 

Σάββατο 4 Απριλίου:  11:00 στη Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων (Δομοκού 2, Σταθμός Λαρίσης)

– Εισαγωγή στα τεχνητά αντικείμενα

 

Σάββατο 18  Απριλίου: 11:00 στο hackerspace.gr (Αμπατιέλου 11, Αθήνα)

– Παρατηρησιακές τεχνικές τεχνητών αντικειμένων

 

Σάββατο 25  Απριλίου: (ώρα και μέρος θα ανακοινωθούν αργότερα)

–  Παρατήρηση πεδίου σε κοντινή περιοχή στην Αθήνα

 

Βεβαίωση:

Όλες οι ομιλίες είναι ελεύθερες για όλους. Για όσους θα θέλουν να πάρουν βεβαίωση παρακολούθησης (για τα μη μέλη υπάρχει επιπλέον μια συμβολική επιβάρυνση των 5 ευρώ) θα πρέπει να παραβρίσκονται σε όλες τις συναντήσεις.




Μάρτιος 2015 – Θεματικός μήνας Πλανητών

< 10/10/2015, Παρουσίαση του προγράμματος ΠΠΠ στο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας -Σπάρτη>

Σύντομα θα ανέβει και το βίντεο της παρουσίασης.

Μπορείτε να κατεβάσετε εδώ την εργασία από τα πρακτικά του συνεδρίου.

 

< 27/9/2015 – 2/10/2015, Παρουσίαση του προγράμματος ΠΠΠ στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Πλανητικής Επιστήμης (EPSC) 2015>

Μπορείτε να βρείτε την αφίσα από την ιστοσελίδα μας και την περίληψη από το EPSC απευθείας.

 

< 31/5/2015, Ολοκλήρωση της αποστολής παρατηρήσεων απο τους συμμετέχοντες και σχόλια αυτών>

“It was a great experience, complete and useful especially for people who love astronomy. The level was quite high ,without lots of mathematics unfortunately, but effective and understandable.”

Giorgos Anagnostis, 28/3/2015

 

“….από μένα συγχαρητήρια για την δουλειά που έκανες. Η οργάνωση των διαλέξεων ήταν πολύ καλή , με στρωτή ροή και ενδιαφέρουσα θεματολογία.Εύχομαι του χρόνου να πραγματοποιηθούν τα σχέδια για 2ο κύκλο μαθημάτων με ακόμα υψηλότερο επίπεδο.”

Αγγελής Κων/νος, 28/3/2015

 

“Ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον μάθημα και την τεχνογνωσία”

Νάντια Μουτσουρούφη, 3/4/2015

 

“….Όσον αφορά την σειρά μαθημάτων για τον μήνα Μάρτιο, ήθελα να πω ότι η οργάνωση της ύλης αλλά και το περιεχόμενο αυτής ήταν πολύ αποτελεσματικά αλλά και η συνάντηση στο παρατηρητήριό σου μου έδωσε την ευκαιρία εμένα προσωπικά που δεν είχα ξαναδεί ποτέ μέσα από τηλεσκόπιο, να μπω λίγο περισσότερο μέσα στο κλίμα αλλά και να συνειδητοποιήσω ακόμα περισσότερο πόσο πολύ με ενδιαφέρει η αστρονομία και η παρατήρηση! Μπράβο! Ευχαριστώ πολύ!!! Ελπίζω κάποια στιγμή να ακολουθήσει ακόμα μια σειρά μαθημάτων”

Μαρία Σερέτη, 15/4/2015

 

“ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΜΗΝΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ

Φτάνοντας στο τέλος του κύκλου σεμιναρίων που πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο στα πλαίσια του θεματικού μήνα των πλανητών από το Σύλλογο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας πραγματοποιώ μια ανασκόπηση στον κύκλο σεμιναρίων θέλοντας να καταθέσω τη γνώμη μου από την εμπειρία που αποκόμισα.

Αρχικά, θα ήταν σκόπιμο να αναφέρω ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που παρακολούθησα μαθήματα του Συλλόγου και ήρθα σε επαφή με αυτόν. Ως εκ τούτου, δεν είχα καμία προηγούμενη εμπειρία για τη δομή των σεμιναρίων, τον τρόπο διεξαγωγής τους κλπ, παρά μόνο από την ανακοίνωση που αναρτήθηκε στο πλαίσιο ενημέρωσης των ενδιαφερομένων για τα μαθήματα. Θα ήθελα όμως να επισημάνω την αρτιότητα της διοργάνωσης, τόσο σχετικά με την ύλη που καλύφθηκε όσο και με τον τρόπο όπου μας παρουσιάστηκε η γνώση αυτή. Πιο συγκεκριμένα, θεωρώ πως όλη η διαδικασία των σεμιναρίων ακολούθησε μια απόλυτα λογική σειρά, ξεκινώντας από πληροφορίες σχετικές με τους πλανήτες για τους οποίους διεξαγόταν τα μαθήματα και καταλήγοντας στην παρατήρηση με τηλεσκόπιο και στο workshop. Τα δυο πρώτα θεωρητικά μαθήματα παρείχαν αρκετές πληροφορίες, χωρίς μαθηματικές έννοιες, γεγονός που τα έκανε προσιτά όχι μόνο σε φοιτητές ή γνώστες των Θετικών Επιστημών, αλλά στο ευρύ κοινό. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι είχε διοργανωθεί αστροπαρατήρηση, πιστεύω, ότι βοήθησε όλους τους συμμετέχοντες, ακόμα και όσους δεν είναι κάτοχοι τηλεσκοπίου όπως εγώ, να έρθουμε σε απτή επαφή με στοιχεία που είχαν ειπωθεί στα μαθήματα θεωρίας, να μάθουμε αρκετές πληροφορίες για τα τηλεσκόπια, τον τρόπο που πρέπει να στήνονται, το πως λειτουργούν, διάφορα τεχνικά χαρακτηριστικά τους κλπ, αλλά παράλληλα μας δόθηκε η δυνατότητα από τον επικεφαλής των μαθημάτων κ. Καρδάση να τραβήξουμε από το laptop του 2λεπτο βίντεο του Δία. Η βραδιά ήταν απόλυτα διαδραστική χωρίς να αποτελεί μάθημα όπου απλά κάποιος μας βομβαρδίζει με πληροφορίες. Τέλος, το workshop που διοργανώθηκε ως τελευταίο μάθημα του κύκλου, κατέστη αρκετά βοηθητικό για εμάς, καθώς είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με το Registax και να μας αναλυθούν αρκετές παράμετροι τις οποίες τελικά χρησιμοποιήσαμε στο ανωτέρω πρόγραμμα προκειμένου να πραγματοποιήσουμε επεξεργασία του βίντεο του Δία που είχαμε τραβήξει στην αστροπαρατήρηση.Συμπερασματικά, θεωρώ πως η οργάνωση των μαθημάτων αλλά και η σειρά με την οποία πραγματοποιήθηκαν ήταν άρτια δομημένη.

Θα ήταν παράλειψη όμως, πέρα από τα μαθήματα να μην αναφερθώ στους ανθρώπους! Αυτό το μήνα ήρθα σε επαφή με ανθρώπους του Συλλόγου και πραγματικά ενθουσιάστηκα όταν είδα πόσο αγαπούν αυτό που κάνουν, αλλά κυρίως πόσο πρόθυμοι είναι πάντα να συνεισφέρουν με τις γνώσεις τους όποιον έχει απορίες. Έμεινα έκπληκτη με τη διάθεσή τους να συζητήσουν μαζί μας και να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις τους. Έμεινα έκπληκτη με τη φιλικότητά τους και με το πως διαθέτουν τον ελεύθερο χρόνο τους για να διοργανώνουν και να πραγματοποιήσουν τέτοιου είδους μαθήματα για εμάς που δεν γνωρίζουμε τόσα πολλά όσο εκείνοι. Έμεινα έκπληκτη με το πως φαίνεται ότι χαίρονται για αυτά τα μαθήματα και δεν το κάνουν “καταναγκαστικά”. Για να μας δείχνουν αυτό που αγαπούν και να μας βοηθούν. Για όλα αυτά η μόνη λέξη που θα μπορούσα να πω είναι απλά ευχαριστώ!”

Στέλλα Αυγουστή, 15/4/2015

 

< 28/3/2015, Ολοκλήρωση των μαθημάτων >

Σήμερα στο hackerspace παρουσιάστηκε από τον εισηγητή η μεθοδολογία ψηφιακών παρατηρήσεων και επεξεργαστήκαμε μαζί τις λήψεις που πραγματοποιήθηκαν.’Οσοι δεν είχαν την δυνατότητα να κάνουν λήψεις τους δόθηκαν έτοιμα βίντεο. Σκοπός του εργαστηρίου ήταν όλοι να φτιάξουν την δική τους ολοκληρωμένη παρατήρησή χρησιμοποιώντας ελεύθερο λογισμικό.Μεγάλη επιτυχία και ένδειξη υψηλού ενδιαφέροντος το γεγονός ότι οι περισσότεροι ήρθαν με τον φορητό υπολογιστή τους, οι υπόλοιποι χρησιμοποίησαν τους φορητούς του ΣΕΑ. Ο εισηγητής περιμένει τώρα την αποστολή των παρατηρήσεων για περαιτέρω βοήθεια.

Πάνω από 50 άτομα παρακολούθησαν μέρος των μαθημάτων, ενώ 23 άτομα ολοκλήρωσαν την διαδικασία!

Την παρουσίαση όπως και όλα τα μαθήματα μπορείτε να βρείτε σε μορφή .pdf στο κάτω μέρος της σελίδας.

Για όσους θέλουν να την παρακολουθήσουν, παρόμοια μεθοδολογία παρουσιάστηκε αναλυτικά από τον συντονιστή του τομέα στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνών Αστρονόμων στα Χανιά:

 

< 26/3/2015, Ανακοίνωση για το 4ο μάθημα – εργαστήριο μεθοδολογίας ψηφιακών παρατηρήσεων >

Μετά την επιτυχή παρατήρηση της Αφροδίτης, του Άρη, της Σελήνης και του Δία είχαμε την δυνατότητα όλοι να κάνουμε ψηφιακές καταγραφές του Δία στο παρατηρητήριο “Δήμητρα”. Ο κάθε συμμετέχων είχε την δυνατότητα να καταγράψει το δικό του βίντεο του Δία!

Αυτό το Σάββατο 28/3 στις 11.00 π.μ. στο hackerspace θα έχουμε την δυνατότητα να μετέχουμε στο εργαστήριο μεθοδολογίας ψηφιακών παρατηρήσεων. Θα συζητήσουμε όλα τα μυστικά της πλανητικής παρατήρησης και θα επεξεργαστούμε μαζί τις λήψεις που πραγματοποιήσατε. Όσοι δεν είχατε την δυνατότητα να κάνετε λήψεις μαζί μας θα σας δοθούν έτοιμα βίντεο. Σκοπός του εργαστηρίου είναι όλοι να φτιάξετε την παρατήρησή σας με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι επιστημονικά χρήσιμη και ταυτόχρονα αισθητικά ισορροπημένη.

Σας περιμένουμε με το φορητό υπολογιστή σας και με τα προγράμματα που αναφέρονται στο κάτω μέρος της σελίδας. Προαπαιτούμενο είναι τουλάχιστον το Registax. Όσοι δεν έχουν φορητό υπολογιστή θα συνεργαστούν με άλλους που θα φέρουν, καθώς και με κάποιους που θα έχουμε εμείς διαθέσιμους.

 

< 20/3/2015, Ανακοίνωση για το 3ο μάθημα-παρατήρηση >

Σύμφωνα με τις ως τώρα προβλέψεις ο καιρός θα είναι κατά πάσα πιθανότητα ανοικτός αύριο Σάββατο 21/3, οπότε το 3ο μάθημα θα πραγματοποιηθεί στο παρατηρητήριο “Δήμητρα” στις 18:00 – 21:00.

Σύμφωνα και με την 1η ανακοίνωση δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσοι παρακολούθησαν τα 2 πρώτα μαθήματα και όσα μέλη του ΣΕΑ ενδιαφέρονται. Όλοι όμως οφείλουν να απαντήσουν στο astromanos2002@yahoo.gr γράφοντας ονοματεπώνυμο, τηλέφωνο και την ένδειξη “θα συμμετέχω στην παρατήρηση στις 21/3”. Ως απάντηση θα λάβουν την διεύθυνση του παρατηρητηρίου.

Όσοι ενδιαφέρονται για την “βεβαίωση” θα έχουν μαζί τους εξωτερικό σκληρό η φλασάκι τουλάχιστον 4Gb για να καταγράψουν ψηφιακά τον Δία και στην συνέχεια στο 4ο μάθημα να επεξεργαστούμε όλοι μαζί τα δεδομένα.

Όσοι έχουν φορητό υπολογιστή θα πρέπει να έχουν εγκαταστήσει το πρόγραμμα IC Capture (http://www.theimagingsource.com/en_US/products/software/)

ή το firecapture (http://firecapture.wonderplanets.de/).

 

< 14/3/2015, 2ο μάθημα Γίγαντες πλανήτες >

Πραγματοποιήθηκε το 2ο μάθημα το Σάββατο 14/3, ο εισηγητής ευχαριστεί το hackerspace για την φιλοξενία καθώς και όσους συμμετείχαν. Στο κάτω μέρος της σελίδας εδώ μπορείτε να κατεβάσετε την 2η παρουσίαση. Ραντεβού το Σάββατο 21/3 για το 3ο μάθημα. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την παρουσίαση εδώ χωρισμένη σε 4 μέρη. Ευχαριστώ τον Λ. Βακαλόπουλο για την λήψη:

 

< 7/3/2015, 1ο μάθημα Γαιώδεις πλανήτες >

Πραγματοποιήθηκε το 1ο μάθημα το Σάββατο 7/3, ο εισηγητής ευχαριστεί την Δημοτική βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων για την φιλοξενία καθώς και όσους συμμετείχαν. Στο κάτω μέρος της σελίδας εδώ μπορείτε να κατεβάσετε την 1η παρουσίαση. Ραντεβού το Σάββατο 14/3 στις 11.00 στο χώρο του hackerspace για το 2ο μάθημα.

 

< Αρχική Ανακοίνωση – Πρόσκληση μαθημάτων >

Πρόγραμμα Παρατήρησης Πλανητών

Εισηγητής: Εμμανουήλ(Μάνος) Ι. Καρδάσης, Συντονιστής Τομέα Πλανητών Σ.Ε.Α.

Σε αυτή τη σειρά παρουσιάσεων/εργαστηρίων θα πραγματοποιήσουμε μια εισαγωγή στην παρατήρηση των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος με έμφαση στο πώς μπορούμε να συμβάλουμε στην πλανητική επιστήμη!

Την εισαγωγική παρουσίαση που αφορά το ηλιακό σύστημα μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ:

Θα πραγματοποιηθούν 4 συναντήσεις, ξεκινώντας από τις 7 Μαρτίου μέχρι και τις 28 Μαρτίου (δηλαδή ο Μάρτιος 2015 είναι ο θεματικός μήνας των Πλανητών!), όπου θα γίνουν μια παρουσίαση για τους γεώδεις πλανήτες και μία για τους αέριους γίγαντες. Στην συνέχεια θα γίνει παρουσίαση και πρακτική άσκηση της μεθοδολογίας ψηφιακής παρατήρησης, επεξεργασίας των αποτελεσμάτων και ανάλυσης. Τέλος θα γίνει μια απογευματινή παρατήρηση του Δία και της Αφροδίτης όπου οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν τις δικές τους ψηφιακές λήψεις/επεξεργασίες/αναλύσεις.

Να τονίσουμε ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση για να συμμετέχει κανείς και οι συναντήσεις είναι ανοιχτές σε όλους, εκτός από την παρατήρηση (μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει τα 3 προηγούμενα μαθήματα). Θα ακολουθήσουμε το παρακάτω πρόγραμμα, με τη κάθε συνάντηση να διαρκεί περίπου 2 ώρες:

Σάββατο 7 Μαρτίου: 11:00 στη Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων (Δομοκού 2)

– Εξετάζοντας και παρατηρώντας του γεώδεις πλανήτες (Ερμής-Αφροδίτη-Άρης) και τους πλανήτες νάνους

Σάββατο 14 Μαρτίου: 11:00 στο hackerspace (Αμπατιέλου 11, Αθήνα)

– Εξετάζοντας και παρατηρώντας του γίγαντες πλανήτες (Δίας-Κρόνος-Ουρανός-Ποσειδώνας)

Σάββατο 21 Μαρτίου: 18:00 στο παρατηρητήριο “Δήμητρα” (Γλυφάδα)

– Ψηφιακή Παρατήρηση. Θα γίνει επίδειξη λήψης βίντεο από τον πλανήτη Δία. Για όσους όμως θέλουν να κάνουν δοκιμές από την πρώτη συνάντηση θα μπορούν να παραλαμβάνουν από τον εισηγητή έτοιμα βίντεο. Επίσης αυτά θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση που οι λήψεις κατά την διάρκεια του εργαστηρίου θα είναι ανέφικτες ή πολύ κακής ποιότητας.

Σάββατο 28 Μαρτίου: 11:00 στο hackerspace (Αμπατιέλου 11, Αθήνα)

– Παρουσίαση και πρακτική άσκηση της μεθοδολογίας ψηφιακής παρατήρησης, επεξεργασίας των αποτελεσμάτων και ανάλυσης

Βεβαίωση:

Όλες οι ομιλίες είναι ελεύθερες για όλους, εκτός από την παρατήρηση (μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει τα 2 προηγούμενα μαθήματα). Για όσους θα θέλουν να πάρουν βεβαίωση παρακολούθησης (για τα μη μέλη υπάρχει επιπλέον μια συμβολική επιβάρυνση των 5 ευρώ) θα πρέπει να παραβρίσκονται σε όλες τις συναντήσεις και να πραγματοποιήσουν τις ασκήσεις (για τις οποίες θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες και θα είναι όλες πολύ απλές!) εντός του χρονικού πλαισίου που θα καθοριστεί από τους συμμετέχοντες στην τελευταία συνάντηση.

Υλικό:

Το απαραίτητο λογισμικό για την ψηφιακή πλανητική παρατήρηση είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο χωρίς χρέωση (freeware). Όσοι θέλουν να συμμετέχουν με τους υπολογιστές τους στο εργαστήριο θα πρέπει να έχουν εγκατεστημένα τα κάτωθι προγράμματα. Για την λήψη των βίντεο υπάρχουν αρκετά προγράμματα. Στο εργαστήριο θα χρησιμοποιήσουμε το IS.Capture 2.2 που λειτουργεί με τις κάμερες της Imaging Source [1] ή τo το Firecapture [2] που είναι πιο εξειδικευμένο και το χρησιμοποιούν οι περισσότεροι πλανητικοί παρατηρητές Το Firecapture περιλαμβάνει πολλές λειτουργίες και εργαλεία που κάνουν την καταγραφή πιο εύκολη παρέχοντας ταυτόχρονα σημαντικές πληροφορίες στον παρατηρητή.

Για την επεξεργασία των βίντεο υπάρχει το Registax [3] και το Autostakkert [4]. Το Registax εκτός από την επεξεργασία των βίντεο το χρησιμοποιούμε και για την επεξεργασία της τελικής εικόνας. To WinJupos [5] είναι ένα πολυ-εργαλείο για τον απαιτητικό πλανητικό παρατηρητή. Με αυτό μπορούμε να μετρήσουμε τις εικόνες μας (συντεταγμένες και ολισθήσεις σχηματισμών κτλ), να φτιάξουμε πλανητικούς χάρτες, να υπολογίσουμε εφημερίδες κ.α. . Τέλος χρησιμοποιούμε το Photoshop [6] για τις τελικές πινελιές της εικόνας και την εισαγωγή επί της εικόνας των απαραίτητων στοιχείων λήψης της όπως ημερομηνία/ώρα/παρατηρητής/εξοπλισμός. Η έκδοση CS2 παρέχεται δωρεάν από την Adobe. Η επίδειξη χρήσης των άνω προγραμμάτων θα πραγματοποιηθεί κατά την διάρκεια του 3ου εργαστηρίου.

[1] http://www.theimagingsource.com/en_US/products/software/

[2] http://firecapture.wonderplanets.de/

[3] http://www.astronomie.be/registax/download.html

[4] http://www.autostakkert.com/wp/download/

[5] http://jupos.org/gh/download.htm

[6] http://www.adobe.com/products/photoshop.html

 

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η σειρά ή η μέρα της 3ης και 4ης συνάντησης μπορεί να αλλάξουν αν ο καιρός δεν είναι κατάλληλος για παρατήρηση!!! Να παρακολουθείτε αυτή τη σελίδα για περαιτέρω ανανεώσεις σχετικά με την πορεία και την εξέλιξη αυτών των συναντήσεων.

Πρόγραμμα θεματικού μήνα Πλανητών.

Τα αρχεία από τις παρουσιάσεις των μαθημάτων σε μορφή pdf:
Παρουσίαση 1ου μαθήματος – Γαιώδεις Πλανήτες
Παρουσίαση 2ου μαθήματος – Γίγαντες Πλανήτες
Παρουσίαση 3ου μαθήματος – Μεθοδολογία Παρατηρήσεων




Ιανουάριος 2015: Θεματικός μήνας Κομητών

Ανανέωση 2015-01-30

Μπορείτε να βρείτε το υλικό του μαθήματος εδώ: http://box.hellas-astro.gr/Comets/Workshop/


Ο Ιανουάριος είναι ο θεματικός μήνας για τους κομήτες!

Σε αυτή τη σειρά ομιλιών θα μελετήσουμε τους κομήτες και τις τροχιές τους μέσα στο ηλιακό σύστημα και θα πραγματοποιήσουμε μια εισαγωγή στην αστροφωτογραφία και την παρατήρηση των κομητών. Θα πραγματοποιηθούν 3 συναντήσεις (μία θεωρίας και δύο wοrkshop), ξεκινώντας από τις 10 Ιανουαρίου μέχρι και τις 24 (ή 31) Ιανουαρίου (Θα υπάρξει μέχρι και μέσα στο καλοκαίρι μια εξόρμηση ειδικά για παρατήρηση κομητών. Η συγκεκριμένη συνάντηση θα είναι προαιρετική.).

Να τονίσουμε ότι δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση για να συμμετέχει κανείς και οι συναντήσεις είναι ανοιχτές σε όλους!

Θα ακολουθήσουμε το παρακάτω πρόγραμμα, με τη κάθε συνάντηση να διαρκεί περίπου 2 ώρες:

  • Σάββατο 10 Ιανουαρίου, 11:00 στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων (Δομοκού 2, Αθήνα):
    Κομήτες και Τροχιές
  • Σάββατο 17 Ιανουαρίου, 11:00 στο hackerspace.gr (Αμπατιέλου 11, Αθήνα):
    Εισαγωγή στην παρατήρηση κομητών και αστροφωτογράφιση
  • Σάββατο 31 Ιανουαρίου: 11:00 στο hackerspace.gr (Αμπατιέλου 11, Αθήνα):
    Ανάλυση παρατηρήσεων κομητών

Βεβαίωση:
Όλες οι ομιλίες είναι ελεύθερες για όλους. Για όσους θα θέλουν να πάρουν βεβαίωση παρακολούθησης (για τα μη μέλη υπάρχει επιπλέον μια συμβολική επιβάρυνση των 5 ευρώ) θα πρέπει να παρακολουθήσουν όλες τις συναντήσεις (εκτός από την προαιρετική εξόρμηση) και να πραγματοποιήσουν τις ασκήσεις (για τις οποίες θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες και θα είναι όλες πολύ απλές!) εντός του χρονικού πλαισίου που θα καθοριστεί από τους συμμετέχοντες στην τελευταία συνάντηση.

Σημείωση: Λόγω των εκλογών που έχουν προαναγγελθεί για τις 25/1/15, το δεύτερο εργαστήριο μεταφέρεται για το Σάββατο 31 Ιανουαρίου.